Hoplici. O sztuce wojennej starożytnej Grecji
PROGRAM TOWARZYSZĄCY POKAZOWI SPECJALNEMU
9 lipca / 19.30
Oprowadzanie kuratorskie / dr Alfred Twardecki
zbiórka w holu głównym / bilet wstępu do MNW / obowiązują zapisy* (od 29 czerwca)
HOPLICI – ZIEMSCY HEROSI / SPOTKANIA NA WYSTAWIE DLA MŁODZIEŻY I DOROSŁYCH
23 lipca (zapisy od 13 lipca), 10 września (zapisy od 31 sierpnia), 19 listopada (zapisy od 2 listopada) / czwartki / 19.30
30 sierpnia (zapisy od 17 sierpnia), 25 października (spotkanie tłumaczone na Polski Język Migowy PJM, zapisy od 12 października), 13 grudnia (zapisy od 1 grudnia) / niedziele / 13.00
W starożytnej Grecji hoplici byli siłą zbrojną zdolną zmierzyć się z największymi armiami swej epoki. Na wystawie zobaczymy groty włóczni, pociski do proc, pancerze i hełmy (w tym unikatowy brązowy z VIII wieku p.n.e.), które odsłonią przed nami świat greckich wojowników. Obrazu dopełnią przedstawienia hoplitów na greckich wazach.
zbiórka w holu głównym / bilet wstępu do MNW / obowiązują zapisy*
WYKŁADY / SOBOTY / 16.00
26 września
Hoplici – filar greckiej polis / dr Alfred Twardecki / wykład tłumaczony na Polski Język Migowy (PJM)
Sukces greckiej cywilizacji byłby niemożliwy bez wysokiego poziomu sztuki wojennej, dzięki której Grecy często pokonywali nawet dużo liczniejsze armie. Nie było wówczas innej formacji wojskowej zdolnej przeciwstawić się murowi spiżowych tarcz i włóczni, a zwycięstwa pod Maratonem czy Platejami zawdzięczamy właśnie hoplitom. Ich sukcesy w dużym stopniu ukształtowały założycielski mit europejskiej cywilizacji jako zdolnej do obrony przed liczniejszym nieprzyjacielem dzięki moralnym walorom jednostek i lepszej organizacji. Wraz ze wzrostem militarnego znaczenia rosła także polityczna rola hoplitów. W konsekwencji to właśnie oni przyczynili się do przemian politycznych, które w VI i V w. przed Chr. pozbawiły władzy arystokrację na rzecz bardziej obywatelskiej formuły polis.
Kino MUZ / wstęp wolny / liczba miej ograniczona
dr Alfred Twardecki – kurator Zbiorów Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej Muzeum Narodowego w Warszawie, kierownik Polskiej Misji Archeologicznej „Tyritake" Muzeum Narodowego w Warszawie. Autor wielu artykułów oraz książek poświęconych starożytnej Grecji, kierownik programu Zabytki Bosforu Kimmeryjskiego.
17 października
Starożytna Sparta – fakty i mity / prof. Ryszard Kulesza
Starożytni Spartanie są symbolem waleczności, poświęcenia dla ojczyzny i surowości obyczajów (spartańskie wychowanie, lakoniczne wysławianie się etc.). Wiele jednak elementów pomnikowego wizerunku Sparty należy do kształtującej się już w starożytności legendy spartańskiej, która w wielu wypadkach mija się z prawdą. W czasie wykładu fakty zostaną skonfrontowane z wątkami legendarnymi, co przyczyni się do pełniejszego zrozumienia fenomenu Sparty.
Kino MUZ / wstęp wolny / liczba miej ograniczona
Ryszard Kulesza – profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor dwudziestu książek poświęconych historii antycznej (m.in. „Sparta w V–IV wieku p.n.e.", Warszawa 2003) oraz około stu innych publikacji z tej dziedziny.
14 listopada
Od Troi po Cheroneę – ewolucja greckiej sztuki wojennej / Maciej Marciniak
Sława zwycięstwa pod Maratonem w 490 r. przed Chr. dotrwała do naszych czasów. Czy jednak wiemy, dlaczego Grecy pokonali liczniejszych Persów? W czasie wykładu zostanie przedstawiona historia i ewolucja greckiej strategii wojskowej – od czasów najdawniejszych, poprzez najsłynniejsze bitwy (Maraton, Plateje, Leuktry), aż do porażki pod Cheroneą, którą uznaje się za koniec dominacji greckiej falangi na polach bitew świata starożytnego.
Kino MUZ / wstęp wolny / liczba miej ograniczona
Maciej Marciniak – czynny zawodowo archeolog (także podwodny), interesuje się historią wojskowości. Wieloletni współpracownik Działu Edukacji MNW, doktorant na Wydziale Historii UW. Zajmuje się też popularyzacją wiedzy i animacją zajęć o tematyce historycznej.
12 grudnia
Wojownicy ze świata obrazów. Hoplici w sztuce starożytnej Grecji / Wawrzyniec Miścicki
W starożytnej Grecji wojna jednoczyła społeczności obywateli-wojowników, była osią, wokół której obracał się świat. Nic więc dziwnego, że w sztuce Greków tak często odnajdujemy tę tematykę. Widzimy epizody z epickich opowieści Homera, mityczne starcia bogów z gigantami, walki bohaterów z centaurami i amazonkami, wreszcie walki hoplitów między sobą i z wrogami zewnętrznymi – Persami, Scytami czy Etruskami. Sceny zdobiące greckie wazy snują opowieść o wojnie w świecie starożytnych Greków, a wykład na nowo odtworzy te pasjonujące historie.
Kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona
Wawrzyniec Miścicki jest absolwentem archeologii i polonistyki UJ. obecnie pisze doktorat na Wydziale Historycznym UJ, specjalizuje się w greckim malarstwie wazowym. Jest kierownikiem projektu naukowego badającego przedstawienia wojowników w ikonografii greckiej.
WARSZTATY FAMILIJNE DLA RODZIN Z DZIEĆMI W WIEKU 5–12 LAT
30 sierpnia, 25 października / niedziele / 11.00
Hoplici. Odważni, silni, waleczni
Uczestniczyli w najsłynniejszych bitwach starożytnej Grecji. Byli pod Maratonem i Termopilami. Jak się szkolili? W jakim stroju wyruszali na pole bitwy? Do czego – oprócz walki – służyła hoplitom tarcza? Odpowiedzi na te pytania poznamy oglądając hełmy, pancerze i inne zabytki prezentowane na specjalnym pokazie w MNW.
zbiórka w holu głównym / bilet warsztatowy / liczba miejsc ograniczona / obowiązują zapisy* (od 17 sierpnia i 12 października)
WARSZTATY DLA OSÓB Z DYSFUNKCJĄ WZROKU
17 września / czwartek / 17.00
Jak walczono w starożytnej Grecji?
W VIII wieku p.n.e. sztuka wojenna starożytnych Greków bardzo się zmieniła. Pojawili się ciężkozbrojni piechurzy – hoplici, walczący w charakterystycznym szyku bojowym zwanym falangą. Z jakich elementów składało się uzbrojenie hoplity? Z czego było wykonane? Przekonamy się o tym podczas spotkania, na którym wykorzystamy rekonstrukcję starożytnego rynsztunku bojowego.
zbiórka w holu głównym / wstęp wolny / osoby oczekujące na pomoc w dojeździe do MNW prosimy o kontakt z Działem Edukacji
*Zapisy na warsztaty, lekcje muzealne i zwiedzanie z przewodnikiem oraz na spotkania dla osób z dysfunkcją wzroku przyjmujemy w Dziale Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie od poniedziałku do piątku w godz. 8.30–15.00 pod numerem telefonu +48 22 621 10 31 wew. 246 lub + 48 22 629 50 60.