Kolekcja Sztuki Nubijskiej
Kolekcja Sztuki Nubijskiej obejmuje zabytki kultur rozwijających się w dolinie Nilu w okresach meroickim (III w. p.n.e. – ok. 350 n.e.) i chrześcijańskim (2. poł. VI–XIV w.). Jej zaczątkiem był zespół obiektów pozyskanych do zbiorów Muzeum Narodowego w wyniku podziału znalezisk z polskich wykopalisk w Faras w północnym Sudanie. Były one prowadzone w latach 1960–1964 pod kierunkiem Kazimierza Michałowskiego w związku z budową wysokiej tamy na Nilu w ramach Kampanii nubijskiej UNESCO. W ich rezultacie Muzeum Narodowe pozyskało wówczas do unikatowy, liczący 67 obiektów zespół chrześcijańskich malowideł ściennych z okresu od VIII do XIV w., które polscy konserwatorzy zdjęli ze ścian katedry w Faras, a także duży zespół elementów dekoracji architektonicznej z tej budowli oraz innych kościołów i budowli chrześcijańskich. W zbiorach znalazła się ponadto grupa greckich i koptyjskich epitafiów miejscowego duchowieństwa, znaczna kolekcja naczyń ceramicznych produkowanych w lokalnych warsztatach, zdobionych dekoracją malowaną o motywach geometrycznych i roślinnych, fragmenty malowanej i stemplowanej ceramiki nubijskiej, ażurowe terakotowe kraty okienne o motywach geometrycznych oraz drobne znaleziska, takie jak fragmenty papirusów, plecionek i naszyjników, pieczątki, ostraka, ozdoby. Pierwsze obiekty z Faras do Warszawy przywieziono w 1961 r., a po trwających kilka lat pracach konserwatorskich, w 1972 r. w Gmachu głównym Muzeum Narodowego otwarta została Galeria Faras. Od czasu zakończenia prac archeologicznych w Faras Kolekcja Sztuki Nubijskiej powiększyła się o dużą grupę zabytków, głównie naczyń ceramicznych pochodzących z wykopalisk w Starej Dongoli, a także o znaleziska z wykopalisk ratunkowych w rejonie IV katarakty, głównie naczynia ceramiczne, elementy uzbrojenia i ozdoby osobiste pochodzące z grobów.
Otwarta po remoncie w październiku 2014 r. Galeria Faras im Prof. Kazimierza Michałowskiego gromadzi większość malowideł i obiektów stanowiących część wystroju architektonicznego katedry, epitafiów oraz ceramiki z Faras, które uzupełnione zostały o obiekty pochodzące z innych stanowisk w Sudanie, a także zabytki bizantyjskie, koptyjskie i inne dzieła z szeroko pojętego kręgu Kościoła wschodniego.
Kilka zabytków, w tym nadproże i dwa malowidła wizerunek świętego arcybiskupa oraz Archanioła Michała, znajduje się w depozycie w Muzeum Luwru.
Aleksandra Sulikowska
email: