Józef Brandt 1841–1915 / 22 czerwca – 30 września 2018
PROGRAM TOWARZYSZĄCY WYSTAWIE
Zapraszamy Państwa na wystawę monograficzną Józefa Brandta, przygotowaną przez Muzeum Narodowe w Warszawie. To pierwsza tak duża prezentacja dorobku artysty. Obejmuje około 300 obiektów oraz elementów wyposażenia pracowni – obrazów olejnych, akwarel i rysunków, pochodzących z instytucji polskich i zagranicznych oraz z kolekcji prywatnych. 8 lipca, 9 września / niedziela / 18.15
Spotkanie 8 lipca tłumaczone na język migowy (PJM)
zbiórka w Holu Głównym / bilety 25 zł i 15 zł online i w kasie od 3 lipca i od 4 września* / ok. 60 min
5, 12, 19, 26 lipca, 2, 9, 23, 30 sierpnia, 6, 13, 20 września / 18.00
kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min
5 lipca
Józef Brandt i fotografia / Anna Masłowska
W spuściźnie po Józefie Brandcie, oprócz jego dzieł malarskich i rysunkowych oraz imponującej kolekcji historycznych akcesoriów, zachował się również bogaty zbiór fotografii. Malarz zgromadził fotograficzną dokumentację swoich dzieł, a także zdjęcia „z natury”, przedstawiające pejzaże, widoki miast, typy ludowe, sceny rodzajowe. Dowiemy się, w jaki sposób wykorzystywał fotografię w procesie twórczym. Jako inspirację czy może jako bezpośrednie wzorce do obrazów?
12 lipca
Rysunki i akwarele Józefa Brandta / dr Agnieszka Bagińska
Józef Brandt był autorem nie tylko malowanych z rozmachem obrazów batalistycznych i rodzajowych, ale też licznych prac na papierze, które ukazują go jako precyzyjnego rysownika i subtelnego akwarelistę. Przedstawimy wybrane aspekty tej dziedziny jego sztuki: ilustracje utworów literackich, studia postaci i szkice do obrazów oraz relacje pomiędzy malarstwem olejnym i akwarelowym.
19 lipca
Kozacy w muzyce XIX wieku / Paweł Siechowicz
Wielu twórców muzyki klasycznej, podobnie jak artystów malarzy, uległo fascynacji kozaczyzną, jej tradycjami muzycznymi i etosem dzikiej, zawziętej waleczności. W utworach Franciszka Lessela, Ferenca Liszta, Zygmunta Noskowskiego oraz innych kompozytorów odnajdziemy echa kozackich pieśni, inspiracje legendą o nieszczęsnym hetmanie Iwanie Mazepie, a także zachwyt nad krajobrazem bezkresnego ukraińskiego stepu.
26 lipca
Kolekcjoner i artysta. Uzbrojenie w malarstwie Brandta / dr Tomasz Mleczek
Artysta w swoich obrazach z pasją odtwarzał szczegóły strojów i wojennego rynsztunku. Omówimy elementy uzbrojenia bohaterów twórczości Brandta. Poszukamy odpowiedzi na pytanie, na ile artysta pozostawał w zgodzie z prawdą historyczną, a co jest wytworem jego wyobraźni?
2 sierpnia
Manipulowanie historią / Karolina Zalewska
Artyści, przedstawiając wydarzenia historyczne, rzadko zachowywali obiektywizm czy kronikarską wierność faktom. W swoich pracach zawierali oceny postaw i aluzje do konsekwencji decyzji podejmowanych przez bohaterów z przeszłości. Wolność twórcza dawała im prawo do własnej interpretacji historii.
9 sierpnia
Brandt okiem konserwatora / Anna Lewandowska
Józef Brandt przez całe życie pozostał wierny jednej metodzie twórczej. Czy badanie jego twórczości może być zatem wyzwaniem dla konserwatora? Przekonamy się, że nawet jednorodna na pierwszy rzut oka materia malarska kryje w sobie wiele tajemnic.
23 sierpnia
Legenda Kresów w literaturze i malarstwie polskim XIX wieku / Urszula Król
Brandt fascynował się historią Kresów dawnej Rzeczypospolitej. Miłość tę dzielił z wieloma innym pisarzami i malarzami polskimi XIX wieku: Goszczyńskim, Zaleskim, Słowackim, Sienkiewiczem, Kossakiem. W ich wyobraźni kultura tych ziem stała się kwintesencją polskości, pełnej fantazji tradycji rycerskiej i umiłowania wolności.
30 sierpnia
Orientalizm w malarstwie europejskim i w twórczości Józefa Brandta / Przemysław Głowacki
Prace Brandta postrzegano za granicą jako atrakcyjne i egzotyczne, co przyczyniło się do międzynarodowego sukcesu malarza. Podejmowana przez niego tematyka wschodnia, łączy artystę z jedną z najpopularniejszych tendencji w ówczesnej sztuce europejskiej – orientalizmem. Jak twórczość Brandta sytuuje się na tle szerokiej panoramy tego zjawiska w sztuce XIX wieku?
6 września
Autoportrety Józefa Brandta oraz obrazy zaginione w okresie II wojny światowej – straty i powroty / dr Mariusz Klarecki
Tematem wykładu będą trzy autoportrety Józefa Brandta oraz historia obrazów, które zaginęły podczas II wojny i płótna artysty odnalezione na światowym rynku sztuki.
13 września
Pracownia Józefa Brandta / dr Agnieszka Bagińska
W 1871 roku Józef Brandt wynajął mieszkanie przy Schwanthalerstraße 19 w Monachium, które przekształcił w atelier. Pracował w nim do wybuchu I wojny światowej. Dzięki zachowanym fotografiom i opisom możemy odtworzyć wygląd tej pracowni. Była nie tylko przestrzenią pracy, ale też reprezentacyjnym salonem, w którym artysta podejmował gości, „muzeum” pamiątek historycznych, a nawet autonomicznym dziełem sztuki.
20 września
Jak ubrać husarza? / dr Anna Straszewska
Wykreowana przez Brandta wizja wojen prowadzonych przez XVII-wiecznych niepokonanych husarzy i wolnych Kozaków do dziś budzi niekłamany podziw swą sugestywnością, ekspresją oraz wiernością oddania detali. W jaki sposób malarz osiągnął ten efekt i czy rzeczywiście wiernie odtwarzał dawne realia? Przybliżymy metody, jakimi się posługiwał, by ubrać swych bohaterów w kostiumy i stworzyć dla nich odpowiednią oprawę scenograficzną.
29 czerwca, 13, 27 lipca, 17, 24 sierpnia, 7, 21 września / piątek / 19.30
zbiórka w Holu Głównym / bilet 25 zł i 15 zł / ok. 60 min
29 czerwca
Generałowie i sztab, czyli Józef Brandt i artyści polscy w Monachium / Anna Postek
Aleksander i Maksymilian Gierymscy, Józef Chełmoński, Władysław Czachórski – to tylko kilku spośród rzeszy artystów skupionych wokół monachijskiej pracowni nieformalnego przywódcy polskiej kolonii artystycznej Józefa Brandta. Spotkanie z dziełami najwybitniejszych „monachijczyków” będzie zarazem próbą odpowiedzi na pytania, co do dziś stanowi o ich odrębności i sile wyrazu.
bilety online i w kasie od 26 czerwca*
13 lipca
Na jarmarku i przed karczmą – sceny rodzajowe w malarstwie Józefa Brandta / Małgorzata Marszałł
Równolegle do tematów batalistycznych Brandt malował sceny z życia współczesnych wsi i prowincjonalnych miasteczek. Często nawiązywał do ikonograficznego motywu drogi, ukazując wyjazdy i powroty z jarmarków, myśliwych wyruszających na polowanie, samotnych jeźdźców przemierzających stepowe równiny.
bilety online i w kasie od 10 lipca*
27 lipca
Sienkiewicz i Brandt / Monika Jabłońska
Malarstwo Brandta porównywano z rycerską epopeją Henryka Sienkiewicza – Trylogią. Malarz i pisarz odwoływali się do chlubnej przeszłości Rzeczypospolitej, tworzyli „ku pokrzepieniu serc” żyjących pod rozbiorami Polaków. Oglądając obrazy Brandta, postaramy się znaleźć to, co wspólne dla jego malarstwa i powieści Sienkiewicza.
bilety online i w kasie od 24 lipca*
17 sierpnia
Jeźdźcy Apokalipsy – lisowczycy / Maciej Marciniak
Na początku XVII wieku Rzeczpospolita toczyła liczne wojny. Jednym z istotniejszych konfliktów był ten z pozbawioną cara Moskwą. W czasie tzw. dymitriad znaczącą rolę odegrał oddział składający się z Kozaków dońskich pod wodzą Aleksandra Józefa Lisowskiego herbu Jeż. Hetman Jan Karol Chodkiewicz powierzył mu stworzenie lekkiej jazdy, która nie narażałaby Rzeczypospolitej na koszty. W praktyce oznaczało to zezwolenie na rabunek. Jako oddział najemny Lisowczycy, jedni z najszybszych i najlepiej wyszkolonych jeźdźców w historii, stali się postrachem Europy – od wybrzeży Morza Białego po północną Francję.
bilety online i w kasie od 14 sierpnia*
24 sierpnia
Od pomysłu do dzieła / Karolina Zalewska
Rysunki ołówkiem, szkice olejne, fotografie, kostiumy i rekwizyty z własnej kolekcji pozwalały Józefowi Brandtowi tworzyć obrazy, które spotykały się z uznaniem krytyki i zainteresowaniem kolekcjonerów. Popularność sprawiła, że u schyłku życia malarz zmienił sposób pracy. Czasochłonną ścieżkę przygotowań do stworzenia dzieła zastąpił drogą na skróty, powtarzając w różnych redakcjach swoje najlepsze kompozycje.
bilety online i w kasie od 21 sierpnia*
7 września
Nie tylko w galopie / Wioletta Cicha
Konie, symbol polskiej historii i codziennego życia, wypełniają mistrzowskie kompozycje Józefa Brandta. Zapraszamy do rozmowy o wzajemnych relacjach człowieka i natury.
bilety online i w kasie od 4 września*
21 września
Józef Brandt w kręgu rodziny i przyjaciół / Monika Miżołębska
Poznamy prywatny wizerunek artysty: człowieka szlachetnego, przyjacielskiego, chętnie pomagającego innym. Oddanego ojca, męża i przyjaciela oraz zamiłowanego hodowcę koni.
bilety online i w kasie od 18 września*
NIEDZIELNE WYKŁADY WPROWADZAJĄCE W TEMATYKĘ WYSTAWY
24 czerwca, 1, 8, 15, 22, 29 lipca, 5, 12, 19, 26 sierpnia, 2, 9, 16, 23, 30 września / 12.00
kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
Józef Brandt 1841–1915 / Karolina Zalewska, Przemysław Głowacki
Barwna przeszłość Kresów Rzeczypospolitej była dla Brandta niewyczerpanym źródłem natchnienia. Przywożone z podróży szkice, rekwizyty i kostiumy pozwalały mu komponować dzieła, które Stanisław Witkiewicz porównywał do pięknego dywanu wschodniego. Dynamiczne kompozycje z rozpędzonymi jeźdźcami i nostalgiczne sceny rodzajowe zapewniły malarzowi sukces finansowy oraz niekwestionowaną pozycję przywódcy polskiej kolonii artystycznej w Monachium.
NIEDZIELNE OTWARTE OPROWADZANIA PO WYSTAWIE
24 czerwca, 1, 8, 15, 22, 29 lipca, 5, 12, 19, 26 sierpnia, 2, 9, 16, 23 września / 14.00 i 16.00
zbiórka w Holu Głównym / bilety 25 i 15 zł online i w kasie od wtorku poprzedzającego termin oprowadzania* / ok. 60 min
9, 16, 23 września / 12.00
Warsztaty dla rodzin z dziećmi 5–12 lat
zbiórka w Holu Głównym / bilety 15 zł / obecność opiekuna obowiązkowa / ok. 75 min
9 września
W pracowni Józefa Brandta
Obok typowego wyposażenia, czyli sztalug i przyborów malarskich, w atelier Brandta znajdował się turecki namiot, broń, uprząż, instrumenty muzyczne i książki historyczne. Stały tam też szafy z ubraniami, butami i nakryciami głowy z różnych krajów. Do czego to wszystko było malarzowi potrzebne? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć podczas rodzinnych warsztatów.
bilety online i w kasie od 4 września
16 września
Zwierzęta pana Brandta
Najczęściej w swoich obrazach przedstawiał ukochane konie, ale znajdziemy tam również inne zwierzęta: psy, sokoły czy... wielbłądy, na rysunkach zaś czy na zdjęciach z kolekcji artysty – krowy i kozy. W jakich scenach artysta znalazł dla nich miejsce? Czy łatwo namalować zwierzę, które na pewno nie będzie chciało pozować?
bilety online i w kasie od 11 września
23 września
Warsztaty dla kozaków
W dzisiejszym języku „kozak” to człowiek odważny aż do przesady. A kim byli Kozacy w XVII wieku? Gdzie mieszkali, czym się zajmowali, jak się ubierali? Dlaczego fascynowali Brandta? Czy coś łączy „kozaka” współczesnego z historycznym?
bilety online i w kasie od 18 września
16 września / niedziela / 18.30
Yerba Mater – „Między Wschodem a Zachodem”
Hol Główny / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 minut
24 sierpnia / piątek / 16.00
Temat Kresów w malarstwie i literaturze polskiej XIX wieku
Józef Brandt, tak jak wielu polskich malarzy, poetów i pisarzy swojej epoki, uległ urodzie i tajemnicy Kresów Wschodnich I Rzeczypospolitej. Jego malarstwo często porównywano z Trylogią Henryka Sienkiewicza. Obydwaj odwoływali się do chlubnej i bohaterskiej przeszłości Polski, tworzyli „ku pokrzepieniu serc”. Przyjrzymy się związkom między Brandtem, Sienkiewiczem oraz innym pisarzami poruszającymi w swoich utworach podobną tematykę.
zbiórka w Holu Głównym / wstęp wolny / ok. 180 min / zapisy telefoniczne w Dziale Edukacji MNW od 21 sierpnia
WARSZTATY DLA OSÓB NIEWIDOMYCH
3 sierpnia / piątek / 17.00
Muzyka stepu – co można usłyszeć, stojąc przed obrazami Józefa Brandta?
Był uzdolniony muzycznie, odebrał w tym kierunku staranne wykształcenie, grał na fortepianie. Jego obrazy przepełnione są muzyką i dźwiękami: grający i śpiewający Kozacy i żołnierze, tumult bitewny. Na wystawie poszukamy wątków muzycznych.
zbiórka w Holu Głównym / wstęp wolny / ok. 60 min
Zapraszamy zorganizowane grupy osób z dysfunkcją wzroku; udział w spotkaniach jest bezpłatny, terminy do uzgodnienia.
SPOTKANIA DLA OSÓB Z DYSFUNKCJĄ SŁUCHU TŁUMACZONE NA JĘZYK MIGOWY (PJM)
Oprowadzanie kuratorskie
8 lipca / niedziela / 18.15
zbiórka w Holu Głównym / bilety 25 zł i 15 zł online i w kasie od 3 lipca / ok. 60 min
Wykład wprowadzający w tematykę wystawy
2 września / niedziela / 12.00
kino MUZ / wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
29, 30 września / sobota, niedziela / 12.00
Wykład wprowadzający w tematykę wystawy
kino MUZ/ wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
Zapraszamy zorganizowane grupy na zwiedzanie wystawy z przewodnikiem. Oprowadzamy w języku polskim i angielskim.
W pracowni Józefa Brandta
Poznamy pracownię artysty, sekrety malarskie, jego ulubione tematy: sceny z historii Polski, konie, barwne obrazy z życia Kresów.
dla przedszkoli i klas 1–3 szkoły podstawowej
Historia w malarstwie Józefa Brandta
Przyjrzymy się jednemu z najpopularniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku. Porozmawiamy o fascynacji polską historią nowożytną w literaturze i sztuce XIX wieku oraz jej wizji w twórczości artysty.
dla klas 4–7 szkoły podstawowej i gimnazjów
Legenda Rzeczypospolitej szlacheckiej w malarstwie i literaturze XIX wieku
Zastanowimy się nad fenomenem fascynacji historią Rzeczpospolitej szlacheckiej w literaturze i sztuce XIX wieku. Brandt dzielił ją z wieloma pisarzami, poetami i malarzami (m.in. Wincentym Polem, Juliuszem Kossakiem i Henrykiem Sienkiewiczem).
dla szkół ponadgimnazjalnych
Rezerwacja pon.–pt., godz. 8.30–15.00, tel. +48 22 621 10 31 wew. 246 lub +48 22 629 50 60.
AUDIOPRZEWODNIKI, AUDIODESKRYPCJE, DRUKI EDUKACYJNE
Podczas zwiedzania wystawy zachęcamy do korzystania z audioprzewodnika, dostępnego w języku polskim i angielskim. Urządzenia z nagraniami można wypożyczyć w punkcie informacyjnym MNW (10 i 7 zł). Nagrania są również dostępne bezpłatnie na stronie www.mnw.art.pl/multimedia. Audiodeskrypcje powstały we współpracy z Fundacją Kultury bez Barier. Przed wejściem na wystawę do pobrania są bezpłatne druki edukacyjne
*Członkowie Stowarzyszenia „Przyjaciele MNW” mogą bezpłatnie uczestniczyć w wydarzeniu. Warunkiem jest wcześniejsza rezerwacja. Zapisy rozpoczynają się na tydzień przed uruchomieniem sprzedaży biletów i kończą w dniu poprzedzającym jej otwarcie. Miejsca można rezerwować za pośrednictwem Stowarzyszenia: telefonicznie: pon.–czw. w godz. 10.00–15.00 (+48) 570 105 177 lub mailowo: [email protected].
Zainteresowanych przystąpieniem do Stowarzyszenia zapraszamy na stronę: www.przyjacielemnw.pl
Koordynatorki programu edukacyjnego:
, / Dział Edukacji MNW