Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie
PROGRAM EDUKACYJNY TOWARZYSZĄCY WYSTAWIE „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie”
7 czerwca – 1 września 2013
FINISAŻ WYSTAWY
31 sierpnia – 1 września 2013
31 sierpnia / sobota / 12.00–18.00
Warsztaty dla dzieci 4+ z udziałem rodziców
12.30–14.00
„Emocje na płótnie” – prowadzi Emiliana Konopka
Przyglądając się obrazom m.in. Marka Rothki, zastanowimy się jakie budzą w nas emocje. Porozmawiamy także, czy artyści malując chcieli wzbudzić w widzach określone uczucia, czy woleli aby ich dzieła każdy odbierał „po swojemu”. Podczas spotkania stworzymy pełne emocji dzieła, które będziemy mogli zabrać wszędzie
ze sobą.
14.30–16.00
„Kolorowy zawrót głowy” – prowadzi Katarzyna Ampt
Podstawowe, pochodne, ciepłe, zimne, kontrastowe… Jakie jeszcze mogą być barwy? Czy są tylko „ozdobą” obrazu, czy może istotnym fragmentem snutej przez malarza opowieści? Czy kolor może być głównym bohaterem obrazu? Tego wszystkiego dowiemy się oglądając m.in. obrazy Marka Rothki.
16.30–18.00
„Od Rembrandta do Rothki” – prowadzi Monika Miżołębska
Rembrandt van Rijn i Mark Rothko to dwaj wybitni artyści swoich czasów. Dzieli ich ponad dwieście lat, łączy zaś fascynacja światłem. Podążając śladami malarzy różnych epok, odkryjemy sekrety roli światła w sztuce.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
Na zajęcia obowiązują zapisy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00
pod nr tel. +48 22 621 10 31 wew. 246
Warsztaty dla dzieci 6–10 lat
12.00–18.00
Twórcze warsztaty w ramach „SPOTLIGHT KIDS – platformy promocji sztuki współczesnej
dla dzieci”.
W magiczny świat sztuki wprowadzą nas artyści m.in. Lena Szczesna i Róża Litwa. Nie zabraknie również licznych atrakcji dla dzieci i rodziców w dostępnych przez cały dzień: Strefie Działań Twórczych, Strefie Malucha czy w muzealnym Kąciku Czytelnika.
14.00–15.30
„Namalować muzykę” – prowadzi Lena Szczesna
Warsztat ma na celu pokazanie dzieciom, w jaki sposób muzyka wpływa na wyobraźnię i jak przekłada się
to na twórczość. Najpierw uczestnicy zostaną wprowadzeni w świat muzycznych inspiracji Marka Rothki i stworzą barwne kompozycje z wykorzystaniem suchych pasteli do trzech wybranych utworów. Będą one wyrażały odmienne nastroje: od melancholii przez radość po gniew czy złość, zatem każdy będzie wymagał użycia różnych barw. Będzie to doskonały wstęp do rozmowy o tym, jakie emocje wywołują dźwięki i kolory, a także jak za ich pomocą można oddać samopoczucie. Następnie z pokolorowanych kartek dzieci powycinają różne kształty i poukładają je na wielkich kartonach, tworząc barwne dzieło obrazujące ich nastroje.
14.30–16.00
„Klasowy autoportret” – prowadzi Róża Litwa
Podczas warsztatów dzieci będą pracować nad autoportretem. Pokażemy, iż nie zawsze musi on stanowić realistyczne odzwierciedlenie rysów twarzy. Równie interesujące, może nawet ciekawsze, jest przedstawienie naszych wewnętrznych przeżyć czy myśli. Podejmując ten temat uświadomimy dzieciom, że każde dzieło sztuki – nie tylko klasyczny autoportret – odkrywa przed nami część prawdy o artyście, jego twórcy. Każde dziecko będzie miało do dyspozycji model ludzkiego ciała oraz narzędzia malarskie niezbędne do przygotowania autoportretu. W ten sposób uczestnicy warsztatów przedstawią ekspresyjnego SIEBIE.
16.00–17.30
„Zmruż oczy” – prowadzi Joanna Świerczyńska
Odwiedzając wystawę, poznamy prace artysty Marka Rothki i przyjrzymy się im z pozycji "uczestnictwa poprzez emocje". Kiedy patrzymy przez zmrużone oczy, kontury widzianych w przestrzeni obiektów zamazują się. Dostrzegamy formy nieprzewidywalne, często fantastyczne. Warsztaty pozwolą uchwycić rozmiar płaszczyzn, które widzimy przez zmrużone oczy, a także ich kolor oraz wzajemne oddziaływanie na siebie nie tylko wielkością, lecz także formą. Specjalna scenografia stworzona na potrzeby warsztatów przedstawi dzieciom znane i oswojone obiekty w oszczędnej aranżacji martwych natur. Przeniesiemy nasze wrażenia na papier, rezygnując na chwile z ostrego widzenia, aby móc swobodnie bawić się kolorem i przestrzenią.
Na zajęcia obowiązują zapisy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00
pod nr tel. +48 22 621 10 31 wew. 246 oraz mailowo pod adresem
13.00 i 16.00
Oprowadzanie po wystawie
Po wystawie oprowadzają historycy sztuki współpracujący z Działem Edukacji Muzeum Narodowego
w Warszawie.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
14.30
Projekcja dokumentalnego filmu o życiu i twórczości Marka Rothki „Rothko. An Abstract Humanist”
sala kinowa / wstęp wolny / ok. 50 minut
1 września / niedziela / 12.00–18.00
12.00
„Malując emocje kolorem. Mark Rothko”
Wykład wprowadzający w tematykę wystawy. Oprócz życiorysu oraz poszczególnych etapów w twórczości malarza, będzie można poznać kontekst powstania jego dzieł. W jaki sposób na gruncie amerykańskim doszło do połączenia tendencji abstrakcyjnych i ekspresjonizmu? Jakie były inspiracje i zainteresowania Marka Rothki? Jakie jest jego miejsce w rozwoju malarstwa po II wojnie światowej?
sala kinowa / wstęp wolny / ok. 50 minut
13.00
„Mark Rothko – muzyczne interpretacje”
W muzyczną podróż po świecie Marka Rothki zaprasza Sergiusz Pinkwart, skrzypek, altowiolista i pasjonat twórczości amerykańskiego abstrakcjonisty. Na spotkaniu usłyszymy melodie towarzyszące Rothce, który wyruszył z prowincjonalnego Dźwińska do serca Ameryki. Poznamy muzyczny gust malarza i kolejne etapy twórczości, które przybliżały go do ambitnego celu – pełnego zespolenia świata dźwięków i obrazów. Dzięki instrumentom będziemy mogli odczytać muzyczny kod zapisany w jego pracach. Kolorowe płaszczyzny przełożymy na język dźwięków, próbując poznać emocje twórcy.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
15.00
„Mark Rothko, malarz żydowski” – wykład Isy’ego Morgenszterna
Koniec XIX i pierwsza połowa XX wieku były świadkami narodzin wielu żydowskich artystów, w tym malarzy – m.in. Chagalla, Modiglianiego, Pascina, Soutine’a, Kikoïne’a – w większości pochodzących z terenów Europy Wschodniej. Stwierdzenie, że urodzony na Łotwie w 1903 roku Mark Rothko jest artystą żydowskim, może się zatem wydać banalne. W wypadku Rothki, dla którego nic nie było proste, jest to bowiem informacja myląca. Urodzony w zasymilowanej rosyjskiej rodzinie był on zarazem oświeconym poszukującym Absolutu Żydem, jak i wybitnym znawcą judaizmu – religii stworzonej przez kulturę zasadniczo odcinającą się od tego, co uniwersalne. Pomiędzy tymi dwiema drogami – Żyda egzystującego w świecie lokalnych, lecz zasymilowanych tradycji i życia zanurzonego w judaizmie jako „myśli” czy też sposobie postrzegania świata, a szerzej także „sztuki” – jest olbrzymia przepaść. Rothko, który znał obydwie drogi, wybrał jedną z nich. Twierdzę, że wykorzystywał język codzienny, aby wyrazić to, co judaizm ma do powiedzenia sobie i światu. Takie właśnie jest przesłanie jego twórczości, czyniące ją tak złożoną i tajemniczą.
O autorze
Isy Morgensztern urodził się w Paryżu w rodzinie żydowskiej polsko-litewskiego pochodzenia. W swoim życiu zawodowym był odpowiedzialny za francuskie narodowe teatry w Paryżu i Tuluzie, kanały telewizyjne (FR3, ARTE) i produkcję wielu filmów dokumentalnych. Wyreżyserował kilka filmów o sztuce („Mark Rothko. An Abstract Humanist”), judaizmie („Bible Unearthed” o biblijnej archeologii) i filozofii („Emmanuel Levinas”).
Od ponad trzydziestu lat wykłada również filozofię i historię religii monoteistycznych.
(wykład w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski)
sala kinowa / wstęp wolny / ok. 75 minut
SPOTKANIA NA WYSTAWIE
7 czerwca / piątek / 18.00
O wystawie i twórczości Marka Rothki porozmawiają: córka artysty dr Kate Rothko-Prizel i kurator wystawy dr Marek Bartelik
dr Marek Bartelik – historyk, krytyk sztuki, przewodniczący AICA International (Międzynarodowe Stowarzyszenie Krytyków Sztuki)
The artist’s daughter, Dr Kate Rothko-Prizel and the curator of the exhibition, Dr Marek Bartelik will talk about Mark Rothko’s art.
Dr Marek Bartelik – art historian, art critic, President
of AICA International (Association Internationale des
Critiques d’Art)
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
meeting at the entrance hall / ticket for the exhibition required
8 czerwca / sobota / 12.00
Spotkanie z kuratorem wystawy dr. Markiem Bartelikiem.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
9 czerwca / niedziela/ 12.00
Spotkanie na wystawie z dr Agnieszką Morawińską, Dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
9 czerwca / niedziela / 13.00
Projekcja dokumentalnego filmu o życiu i twórczości Marka Rothko „Rothko. An Abstract Humanist”
i spotkanie z jego reżyserem Isy Morgenszternem (spotkanie w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski)
Screening of the documentary "Rothko. An Abstract Humanist" and a meeting with the film director Isy Morgensztern (translation into Polish provided)
sala kinowa / wstęp wolny
museum cinema / free admission
FILM Z OPROWADZANIEM KATE ROTHKO NA TABLETACH
W księgarni muzealnej „Serenissima” można bezpłatnie pobrać tablet z filmem z oprowadzaniem Kate Rothko po wystawie „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie”. Córka artysty opowiada o życiu i twórczości ojca oraz o okolicznościach powstania wybranych obrazów. Film w języku angielskim z polskimi napisami. Czas trwania ok. 15 minut.
POKAZ FILMU
7 lipca, 11 sierpnia / niedziele / 13.30
31 sierpnia / sobota / 14.30
Projekcja dokumentalnego filmu o życiu i twórczości Marka Rothko „Rothko. An Abstract Humanist”
Screening of the documentary "Rothko. An Abstract Humanist".
sala kinowa / wstęp wolny
museum cinema / free admission
WYKŁAD NIEDZIELNY
16, 23, 30 czerwca, 7, 14, 21, 28 lipca, 4, 11, 18, 25 sierpnia, 1 września / niedziele / 12.00
„Malując emocje kolorem. Mark Rothko”
Wykład wprowadzający w tematykę wystawy. Oprócz życiorysu oraz poszczególnych etapów w twórczości malarza, będzie można poznać kontekst powstania jego dzieł. W jaki sposób na gruncie amerykańskim doszło do połączenia tendencji abstrakcyjnych
i ekspresjonizmu? Jakie były inspiracje
i zainteresowania Marka Rothki? Jakie jest jego miejsce w rozwoju malarstwa po II wojnie światowej?
16, 23 czerwca, 14 lipca, 1 września - Karolina Zalewska
30 czerwca, 21 lipca, 11, 25 sierpnia - Marek Płucinniczak
7, 28 lipca, 4, 18 sierpnia - Przemysław Głowacki
sala kinowa / wstęp wolny / ok. 50 minut
PRZESTRZEŃ MARKA ROTHKI. WIECZORNE ROZMOWY
13 i 27 czerwca, 4, 11 i 25 lipca / czwartki / 19.00
13 czerwca – Marek Sobczyk w rozmowie
z Agnieszką Tarasiuk (projektantka wystawy Marka Rothki w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Marek Sobczyk – malarz, grafik, teoretyk sztuki, pedagog; członek Gruppy w latach 1983–1990.
27 czerwca – dr hab. Paweł Susid w rozmowie z Grzegorzem Kozerą (malarz, absolwent warszawskiej ASP, wychowanek Leona Tarasewicza i Pawła Susida)
dr hab. Paweł Susid – malarz, rysownik, projektant, pedagog; współtworzy z prof. Leonem Tarasewiczem Przestrzeń Malarską na Wydziale Nowych Mediów Akademii Sztuk Pięknych.
Postać Marka Rothki była często przywoływana w akademickiej pracowni Profesora Pawła Susida, którego uczniem był Grzegorz Kozera. W pracownianej biblioteczce album z malarstwem Rothki był najczęściej pożyczaną i komentowaną książką. Spotkanie będzie rozmową o wpływie twórczości Rothki na innych artystów, o poszukiwaniach malarskich i wystawie w Muzeum Narodowym w Warszawie.
4 lipca – Kuba Sienkiewicz w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk (projektantka wystawy Marka Rothki w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Kuba Sienkiewicz – neurolog, piosenkarz, autor tekstów, lider zespołu Elektryczne Gitary.
Percepcja twórczości Marka Rothki w świetle współczesnej kognitywistyki. Próba odpowiedzi na pytanie jakie, mechanizmy neurologiczne odpowiadają za wzruszenie odczuwane wobec obrazu.
11 lipca – Wojciech Fangor w rozmowie z dr Agnieszką Morawińską (Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie)
Wojciech Fangor – malarz i grafik, autor wielu plakatów; jeden z najbardziej znanych współczesnych artystów, którego prace znajdują się w muzeach i kolekcjach prywatnych na całym świecie.
Dopiero po wyjeździe na Zachód zobaczyłem w albumach z reprodukcjami co się dzieje w Ameryce. Nawet byłem zaszokowany, bo po raz pierwszy zobaczyłem prace Marka Rothki. Facet maluje tak, jak ja malowałem! Troszkę inaczej, ale w podobnym duchu, podobna sprawa. Z jednej strony było to dla mnie potwierdzenie własnej pozycji, a z drugiej rozczarowanie, że nie jestem wyjątkiem – tymi słowami Wojciech Fangor po latach skomentował swoje artystyczne odkrycie dokonane po wyjeździe z Polski w 1961 roku.
Podczas spotkania Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie, dr Agnieszka Morawińska, porozmawia z Wojciechem Fangorem – jednym z najbardziej znanych polskich artystów współczesnych – o jego malarskich poszukiwaniach, o znaczeniu światła i koloru w sztuce, o emocjach przekazywanych w abstrakcji. Poruszony zostanie także wątek oddziaływania artystów szkoły nowojorskiej na twórczość malarzy polskich oraz problem recepcji sztuki amerykańskiej w Polsce w latach powojennych.
25 lipca – Nicolas Grospierre w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk (projektantka wystawy Marka Rothki w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Nicolas Grospierre – fotograf; portretuje głównie architekturę, detale i pozostałości po okresie komunistycznym w Polsce i Europie Wschodniej.
„Dinaburg, Borisoglebsk, Dvinsk, Daugavpils”
To tytuł pracy Nicolasa Grospierre’a, która towarzyszy wystawie obrazów Marka Rothki w Muzeum Narodowym w Warszawie. To także cztery historyczne nazwy leżącego na terenie Łotwy miasta, w którym urodził się Mark Rothko, i które, mając 10 lat, opuścił w 1913 roku, by nigdy tam nie powrócić.
Praca Grospierre’a powstała na podstawie zdjęć, jakie fotograf wykonał w Daugavpils jesienią 2012 roku. Dokumentowanie krajobrazów, a szczególnie architektury północno-wschodniej Europy, jest ważnym motywem w twórczości Nicolasa Grospierre’a. Spotkanie w Muzeum będzie okazją do porozmawiania o jego podróżach po tej części Europy, a także do refleksji na temat postkolonialnej tożsamości terenów, na których odnajdujemy pozostałości po I Rzeczypospolitej, Rosji carskiej i Związku Radzieckim.
Niektórzy w twórczości Marka Rothki dopatrują się reminiscencji nostalgicznego krajobrazu łotewskiego, inni twierdzą, że sztuka słynnego abstrakcjonisty nie ma z miejscem jego urodzenia nic wspólnego. Po ponad czterdziestu latach od śmierci artysty w Daugavpils otwarto centrum artystyczne jego imienia. Co znaczy deklarowany przez organizatorów centrum „powrót Rothki do ojczyzny”?
hol główny/ wstęp wolny
PANEL DYSKUSYJNY
21 czerwca/ piątek/ 18.00
„Mark Rothko. Fenomen rynku sztuki”
Uczestnicy panelu: Marta Kołakowska (właścicielka Galerii LETO), Adam Niewiński (ekonomista, Prezes Zarządu Domu Inwestycyjnego Xelion sp. z o.o.), Juliusz Windorbski (Prezes Zarządu DESY Unicum), Agnieszka Tarasiuk (projektantka wystawy „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie” w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Prowadzący: Andrzej Starmach (aukcjoner, historyk sztuki i kolekcjoner, od 1989 r. prowadzi "Galerię Starmach")
hol główny / wstęp wolny
WIECZORNE OPROWADZANIA PO WYSTAWIE
18 lipca, 8 i 29 sierpnia / czwartki / 19.00
W muzyczną podróż po świecie Marka Rothki zaprasza Sergiusz Pinkwart, skrzypek, altowiolista i pasjonat twórczości amerykańskiego abstrakcjonisty.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
1 i 22 sierpnia / czwartki / 19.00
W czwartkowe wieczory po wystawie oprowadzają historycy sztuki współpracujący z Działem Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
WARSZTATY FAMILIJNE
23 czerwca / 18 sierpnia / niedziele / 13.00–15.00
Warsztaty artystyczne dla dzieci w wieku 5–12 lat prowadzone przez Zbigniewa Rogalskiego – malarza
i autora projektów fotograficznych. Działaniami nawiązywać będziemy do dwóch podstawowych wartości malarskich – światła i koloru, będących esencją radykalnych poszukiwań twórczych Marka Rothki.
Wykorzystując rzutniki, stworzymy świetlne obrazy,
w różnych gamach kolorystycznych, „dziejące się”
w czasie. Uczestnicy będą mogli realizować swoje wyobrażenia na matrycach rzutników, komponując jednocześnie dynamicznie zmieniające się wielkoformatowe projekcje.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
Na zajęcia obowiązują zapisy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00
pod nr tel. +48 22 621 10 31 wew. 246
7 lipca / 4 sierpnia / niedziele / 13.00–15.00
Warsztaty artystyczne dla dzieci wieku 5–12 lat prowadzone przez Agnieszkę Brzeżańską – malarkę, fotografkę, autorkę filmów wideo. Będzie bardzo ekspresyjnie. Wielkoformatowe płótno i litry kolorowej farby pozwolą nam dobrze się bawić i odkryć, czym jest abstrakcja.
zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
Na zajęcia obowiązują zapisy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00
pod nr tel. +48 22 621 10 31 wew. 246
LEKCJE MUZEALNE I OPROWADZANIA
„Sztuka jest dla nas przygodą, wejściem w nieznany świat, który mogą odkryć tylko ludzie przygotowani
na podejmowanie ryzyka”. Mark Rothko
Serdecznie zapraszamy grupy szkolne wszystkich poziomów nauczania oraz grupy indywidualne na lekcje muzealne na wystawie „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie”.
„Mark Rothko - muzyczne interpretacje”
Interaktywne spotkanie ze światem barw i dźwięków artysty, który pragnął, by jego dzieła, podobnie jak muzyka, przemawiały do widzów wyłącznie za sprawą emocji.
„Zostałem malarzem, bo chciałem wznieść malarstwo na poziom oddziaływania muzyki i poezji” – odpowiadał Mark Rothko, gdy pytano go o źródła inspiracji i życiowe credo.
W muzyczną podróż po świecie Marka Rothki zaprasza Sergiusz Pinkwart, skrzypek, altowiolista i pasjonat twórczości amerykańskiego abstrakcjonisty. Na spotkaniu usłyszymy melodie towarzyszące Rothce, który wyruszył z prowincjonalnego Dźwińska do serca Ameryki. Poznamy muzyczny gust malarza i kolejne etapy twórczości, które przybliżały go do ambitnego celu – pełnego zespolenia świata dźwięków i obrazów. Dzięki instrumentom będziemy mogli odczytać muzyczny kod zapisany w jego pracach. Kolorowe płaszczyzny przełożymy na język dźwięków, próbując poznać emocje twórcy.
Zapisy na lekcje oraz zwiedzanie wystawy z przewodnikiem przyjmujemy od 28 maja w Dziale Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie, od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00 pod nr tel. +48 22 621 10 31 wew. 246.
To register for a guided tour at the exhibition in English, please call: +48 22 621 10 31 ext. 246 – from Monday to Friday, from 9.00 a.m. to 3 p.m.
Koordynator działań edukacyjnych
Edyta Rubka-KostyraPODPISY ILUSTRACJI I ZDJĘĆ:
il. 1
Bez tytułu, 1953, technika mieszana, płótno, 195 × 172,1 cm, National Gallery of Art, Waszyngton, dar The Mark Rothko Foundation, Inc. 1986.43.135. Copyright © 1998 Kate Rothko Prizel i Christopher Rothko. Fot. dzięki uprzejmości National Gallery of Art, Waszyngton
fot. 1
Mark Rothko with easel. Slow Swirl At The Edge Of The Sea in baclground. c. 1944
Photographer Unknown. Copyright © 2005 Kate Rothko Prizel and Christopher Rothko
fot. 2
Kate Rothko podczas nagrywania oprowadzania.
fot. Marianna Otmianowska
fot. 3
Mark Rothko c.1949 photographer Consuelo Kanaga
Copyright © Consuelo Kanaga
fot. 4
Mark Rothko in his 53rd street studio c.1953 Photgrapher Henry Elkin
Copyright © 2005 Kate Rothko Prizel and Christopher Rothko
fot. 5
Mark Rothko and Cli ord Still 1949 photographer Unknown
Copyright © 2005 Kate Rothko Prizel and Christopher Rothko
fot. 6
Mark Rothko Mell Rothko and Cli ord Still 1949 photographer Unknown
Copyright © 2005 Kate Rothko Prizel and Christopher Rothko
fot. 7
Mark Rothko and cousin c.1906 Photographer Unknown
Copyright © 2005 Kate Rothko Prizel and Christopher Rothko
fot. 8
Mark Rothko at Yale University c.1921 Photogarpher Unknown
fot. 9
Muzyczne oprowadzanie po wystawie.
fot. Marlena Talunas