Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910

18 listopada 2022 – 5 marca 2023

DLA MŁODZIEŻY I DOROSŁYCH

 

OPROWADZANIA KURATORSKIE
27 listopada 2022, 26 lutego 2023 / niedziela / 18.15
Po wystawie oprowadzą kuratorzy: Agnieszka Bagińska, Wojciech Głowacki

zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 90 min

 

OPROWADZANIA NIEDZIELNE
20, 27 listopada, 4, 11, 18 grudnia 2022; 8, 15, 22, 29 stycznia, 5, 12, 19, 26 lutego 2023 / niedziela / 11.00 i 13.00

zwiedzanie z przewodnikiem
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min

 

WYKŁADY CZWARTKOWE
24 listopada, 1, 8, 15 grudnia 2022; 12, 19, 26 stycznia, 9 lutego 2023 / czwartek / 18.00
Kino MUZ – Gmach Główny / wydarzenie transmitowane na Facebooku na profilu MNW / bezpłatne wejściówki dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min

 

24 listopada 2022 / czwartek / 18.00
Północ – daleka i bliska / dr Agnieszka Bagińska i Wojciech Głowacki
Malarstwo krajów nordyckich – poza twórczością Edvarda Muncha – nie jest dobrze znane w Polsce. Dlatego wystawa w MNW to niepowtarzalna okazja, żeby odkryć arcydzieła Północy: obrazy pochodzące z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji, z okresu największego rozkwitu ich sztuki. Na ekspozycji zestawiono je z obrazami artystów polskich i właśnie o tym wątku opowiedzą kuratorzy. Okazuje się, że ścieżki edukacji i karier malarzy polskich i północnych często się przecinały, że łączyły ich wspólne inspiracje i podobne ambicje, a także uniwersalny język sztuki, którym można wyrazić indywidualne treści. Porównanie prezentowanych dzieł uzmysławia, że choć powstały w odległych częściach Europy – są sobie bliskie.

 

dr Agnieszka Bagińska – historyczka sztuki, kustosz w MNW, nauczycielka akademicka. Specjalizuje się w polskim i europejskim malarstwie XIX wieku. Współautorka wystaw: „Józef Brandt 1841–1915” (2018) i „Artystka. Anna Bilińska 1854–1893” (2021). Autorka książek, katalogów i artykułów na temat polskiego malarstwa, pracowni artysty w XIX wieku i emancypacji kobiet w sztukach pięknych.
Wojciech Głowacki – historyk sztuki, kustosz w MNW. Specjalizuje się w malarstwie XIX wieku i architekturze XX wieku. Współpracownik kuratorów wystawy „Polska. Siła obrazu” (2019–2020). Autor artykułów w czasopismach naukowych i tekstów w katalogach.
wejściówki dostępne od 22 listopada

 

1 grudnia 2022 / czwartek / 18.00
Nad jezioro Tuusula i w lasy Karelii. Fińskie powroty z Paryża / prof. dr hab. Andrzej Pieńkos
Warszawski obraz Alberta Edelfelta Pod brzozami (Dzieci w lesie brzozowym nad fiordem Haiko) przywołuje zarówno paryski kontekst twórczości czołowych malarzy fińskich, jak jej rodzime źródła. Najwybitniejsi artyści: Akseli Gallen-Kalela, Eero Järnefelt, Pekka Halonen, powracając do ojczyzny, tworzyli własne domy i pracownie w lasach lub we wsiach. W ten sposób okazywali potrzebę nie tylko malowania ziemi fińskiej, ale i osiedlenia się w rodzimej krainie, jako świecie biegunowo odmiennym od paryskiego. Zachowane do dzisiaj ich pracownie są przykładami unikatowych miejsc tworzenia powstałych około roku 1900.

 

prof. dr hab. Andrzej Pieńkos – od czasu studiów na Uniwersytecie Warszawskim związany z tamtejszym Instytutem Historii Sztuki. Publikował książki m.in. o domach i pracowniach artystów w nowoczesnej kulturze europejskiej, realizmie jako specyficznym problemie sztuki XVIII i XIX wieku, przemianach sztuki pejzażowej. Sztuka nordycka jest, obok francuskiej i szwajcarskiej, jednym z głównych pól jego zainteresowań badawczych.
wejściówki dostępne od 29 listopada

 

8 grudnia 2022 / czwartek / 18.00
Edvard Munch i ekspresyjna przestrzeń w sztuce Północy / dr Nils Ohlsen

Wykład w języku angielskim, tłumaczony na język polski tylko dla słuchaczy obecnych  w Kinie MUZ

Temat przedstawienia we wnętrzu, często obecny w sztuce Północy, należy również do najważniejszych wątków w twórczości Edvarda Mucha. W jego ujęciu wnętrze, zwłaszcza prywatnego mieszkania lub domu, przestaje być bezpiecznym schronieniem dla swoich mieszkańców (czy, tym bardziej, tłem dla idyllicznej sceny rodzinnej). To przestrzeń pełna dysonansów, groźna, przytłaczająca. Munch kreuje ją w taki sposób, żeby znaleźć wyraz dla skrywanych przeżyć jednostki. Choć nie jest jedynym nordyckim artystą swojego pokolenia, który szuka alternatywy dla sielankowych, harmonijnych scen, jako jedyny czyni to za pomocą tak ekspresyjnych środków.
Poszukiwania Muncha są zbieżne z ówczesnymi tendencjami literaturze, teatrze i wreszcie w psychologii. Ekspresyjna przestrzeń, którą artysta wykreował w swoich obrazach około roku 1890, wywarła również silny wpływ na sztukę XX i XXI wieku.

dr Nils Ohlsen, dyrektor Lillehammer Art Museum (od 2018), wcześniej związany z Muzeum Narodowym w Oslo i z Kunsthalle Emden. Jego rozległe zainteresowania naukowe obejmują historię sztuki, archeologię klasyczną, prehistorię oraz projektowanie komunikacji (communication design). Kształcił się w Berlinie i w Sztokholmie; jego praca doktorska była poświęcona tematowi wnętrza w sztuce północnej w latach 1880–1920. Jest kuratorem wielu udanych wystaw i autorem licznych publikacji na temat sztuki od epoki romantyzmu do współczesności. Jego najnowsza książka to Edvard Munch (Kolonia 2021).
wejściówki dostępne od 6 grudnia

 

15 grudnia 2022 / czwartek / 18.00
Architektura drewniana Skandynawii: innowacja na fundamencie tradycji / Jan Strumiłło

Kraje północy Europy mają bogate tradycje architektury drewnianej. Tysiącletnie kościoły masztowe, czerwone farmy Szwecji i Finlandii, norweskie białe miasteczka portowe, kolorowe domy na Islandii, są globalnie rozpoznawalnymi ikonami architektury. Obecnie w Skandynawii rodzi się nowy język architektury drewnianej, odpowiadający potrzebom dnia dzisiejszego i posługujący się nowoczesnymi technologiami. Wielokondygnacyjne budynki drewniane są już tam rzeczywistością, a niedługo mogą stać się tam widokiem powszechnym. Jednak, czy ten niezwykły, drewniany „renesans”, nie grozi ciągłości i bogactwu rzemieślniczych tradycji? Czy to „nowe drewno” to aby nie „nowy beton”?

 

Jan Strumiłło – architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej – w 2005 roku jego projekt dyplomowy Dobra/Drewniana zdobył nagrodę im. Małgorzaty Baczko i Piotra Zakrzewskiego. Absolwent Politechniki Federalnej w Zurychu. Stypendysta Oslo School of Architecture and Design. W 2013 rezydent w Akademie Schloss Solitude w Stuttgarcie. Praktykę zdobywał pracując m.in. dla JEMS w Warszawie. Pracował m.in. dla Baumschlager Eberle w Szwajcarii i Austrii. Autor książki „Ukryty modernizm. Warszawa według Christiana Kereza”.

 

12 stycznia 2023 / czwartek / 18.00
Stanisław Przybyszewski i Edvard Munch – przyjaźń i inspiracje / prof. dr hab. Gabriela Matuszek-
-Stec

Podczas wykładu przedstawione zostaną związki Stanisława Przybyszewskiego i Edvarda Muncha, którzy przyjaźnili się w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku, w czasach berlińsko-skandynawskiego okresu twórczości „genialnego Polaka”. Przybyszewski był jednym z pierwszych interpretatorów, który rozpoznał w Munchu preekspresjonistę (nazywając jego sztukę „psychicznym naturalizmem”), promował jego twórczość i inspirował. Postać Muncha pojawia się w eseistyce i twórczości Przybyszewskiego, m.in. w poemacie Z cyklu Wigilii, w pierwszej części trylogii Homo sapiens – Na rozstaju oraz w powieści Krzyk, nawiązującej do jego malarstwa. Podczas wykładu przywołane zostaną interesujące fakty biograficzne, zaprezentowane zostaną interpretacje obrazów Muncha autorstwa Przybyszewskiego oraz pokazana obecność sztuki skandynawskiego artysty w twórczości berlińskiego „króla bohemy” i przywódcy polskiego modernizmu.

Gabriela Matuszek-Stec – profesor tytularny na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest założycielką pierwszej w Polsce Szkoły Pisarzy, działającej na UJ – Studiów Literacko-Artystycznych, którymi kierowała ponad ćwierć wieku. Przez dwie kadencje była prezeską Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autorka ponad stu rozpraw i wielu książek, w tym poświęconych twórczości Stanisława Przybyszewskiego, wydawanych w Polsce i Niemczech. Pod jej redakcją naukową ukazuje się od 2022 roku jedenastotomowa krytyczna edycja dzieł literackich Przybyszewskiego. Odznaczona m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, Złotym Krzyżem Zasługi.
wejściówki dostępne od 10 stycznia

 

19 stycznia 2023 / czwartek / 18.00
Marie i Peder Severin Krøyer – zmysł piękna / Mette Bøgh Jensen

wykład w języku angielskim

Marie Krøyer przez wiele lat była znana przede wszystkim z portretów i scen rodzajowych malowanych przez jej męża, jednego z najsłynniejszych duńskich artystów końca XIX wieku. Dopiero niedawno podjęto badania na temat jej własnej twórczości. Zachowane obrazy i szkice dowodzą, że była utalentowaną malarką.
Losy małżeństwa Krøyerów przedstawia się niekiedy jako opowieść o dwojgu artystach, z których tylko jedno osiągnęło sukces w świecie sztuki. Marie rzeczywiście przestała malować na początku lat 90. XIX wieku, a więc wkrótce po ślubie z Krøyerem (1899). Nie przestała jednak tworzyć: projektowała meble i tkaniny, zajmowała się wystrojem wnętrz (zwłaszcza w kolonii malarskiej w Skagen). Pracowała sama i wspólnie z mężem. Ich poszukiwania w dziedzinie sztuki użytkowej można interpretować w świetle założeń brytyjskiego ruchu Arts and Crafts.

Mette Bøgh Jensen (Art Museums of Skagen), kuratorka wystaw prezentujących twórczość malarzy ze Skagen (m.in. Pedera Severina Krøyera i Marie Krøyer), autorka książek i artykułów poświęconych działającej tam w XIX wieku kolonii. Współkuratorka wystawy „An angel`s kiss. Sick girls in Nordic art” (The Hirschsprung Collection, and Art Museum of Skagen, 2021). Prowadzi badania nad artystyczną spuścizną Marie Krøyer – ich zwieńczeniem będzie wystawa planowana na 2023.
wejściówki dostępne od 17 stycznia

26 stycznia 2023 / czwartek / 18.00
Królestwo hygge. Od przepisów na szczęście do duńskich wartości kulturowych / dr hab. Włodzimierz Karol Pessel

Wykład dotyczyć będzie idei hygge, która po wielu latach służby jako regionalna metafora społeczna, stała się symbolem duńskiego stylu życia (nation branding), który ma sprzyjać wzrostowi poczucia szczęścia. Co sprzyja uproszczeniom, a nieraz nawet anegdotycznym reprezentacjom i praktykom. Zastanowimy się zatem, jakie za hygge kryją się treści, wartości i problemy kultury duńskiej, zarówno w perspektywie historyczno-kulturowej, jak współczesnych obiegów kulturowych.

dr hab. Włodzimierz Karol Pessel — kulturoznawca i skandynawista, badacz kultury miejskiej i urbanomarginaliów. Interesuje się socjologią morza, polityką morską i małymi portami. Kierownik międzywydziałowych Studiów Miejskich przy Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracownik Zakładu Kultury Współczesnej w Instytucie Kultury Polskiej UW. Wykładowca Zakładu Skandynawistyki Uniwersytetu SWPS. Laureat Nagrody Klio I stopnia (edycja 2020) w kategorii monografia naukowa (za pracę Czerwono-biali i biało-czerwoni. Dania, Polska, Północ: problemy sąsiedztwa kulturowego). Odznaczony Odznaką „Zasłużony dla kultury polskiej”. Ostatnio zadebiutował jako tłumacz nowej biografii Astrid Lindgren. Aktualnie pracuje nad książką o przekopie Mierzei Wiślanej i przyszłości Elbląga.
wejściówki dostępne od 24 stycznia

 

9 lutego / czwartek / 18.00
Fortuna i wizja. Skandynawskie kolekcje przełomu XIX i XX wieku / Martyna Łukasiewicz, Agnieszka Drotkiewicz

Kiedy mówimy o prywatnych kolekcjach, który z aspektów ich istnienia jest nam najbliższy? Czy ich aspekt społeczny, ekonomiczny, a może psychologiczny, prestiżowy i, oczywiście, artystyczny?  Opowie o tym Martyna Łukasiewicz w rozmowie z Agnieszką Drotkiewicz. Jakie historie kryją kolekcje skandynawskie istniejące na przełomie XIX i XX wieku? Kim byli ludzie, którzy je tworzyli? Jak wyglądało ich środowisko i „kuchnia kolekcjonerska”?

Agnieszka Drotkiewicz – autorka powieści, esejów i wywiadów. Publikuje między innymi w „Przekroju” i „Vogue”.
Martyna Łukasiewicz – historyczka sztuki, kuratorka, pracuje w Galerii Sztuki Europejskiej Muzeum Narodowego w Poznaniu. Jej zainteresowania badawcze obejmują sztukę XIX i XX wieku, historię kolekcjonerstwa i muzealnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem Skandynawii. Kuratorka pierwszej polskiej wystawy Vilhelma Hammershøia.
wejściówki dostępne od 7 lutego

ROZMOWY O KRAJACH NORDYCKICH
7, 14 grudnia 2022; 11, 18 stycznia, 22 lutego 2023 / środa / 18.15
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / spotkanie na wystawie / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min

 

7 grudnia 2022 / środa / 18.15
Kierunek: Islandia / Emiliana Konopka

Pierwsi malarze Islandii, zwracając uwagę na to, co odróżnia naturę islandzką od innych krajów, stworzyli kanon, według którego patrzymy dziś na krajobraz tej wyspy. Prezentowane na wystawie prace pokazują, że tamtejsza natura mocno związana jest z wierzeniami ludowymi: lawowe pola porośnięte mchem „zamieszkane” są bowiem elfy i trolle z islandzkich podań i baśni.

 

Emiliana Konopka – absolwentka historii sztuki oraz skandynawistyki, obecnie, jako doktorantka szkoły doktorskiej Nauki o Sztuce na Uniwersytecie Gdańskim bada sztukę nordycką przełomu XIX i XX wieku. Autorka strony o Islandii Utulę Thule, gdzie pisze o kulturze islandzkiej i sztuce Północy. Współpracuje z Muzeum Narodowym w Warszawie oraz Fundacją Art Transfer, dla których prowadzi wykłady o sztuce skandynawskiej. Współredaktorka tomu Antologia naukowa. Islandia: Język. Naród. Natura (2017). Stypendystka MKiDN „Kultura w sieci”, w ramach którego realizowała projekt UTULĘ THULE MÓWI O SZTUCE PÓŁNOCY oraz grantu od Rady Nordyckiej (Nordic Culture Point) na projekt „Elfy i trolle. Podcast o Północy”.
bilety dostępne od 6 grudnia

11 stycznia 2023 / środa / 18.15
W drodze na Północ. O Norwegii i Norwegach / Magdalena Szczepańska
Dzieła twórców z Norwegii często są wyrazem głębokiego zjednoczenia artysty z naturą. Ukazują jej piękno, ale także tajemniczość i nieprzewidywalność. Norwegowie żyją w symbiozie z siłami przyrody. Za kołem podbiegunowym wiąże się to z surowymi zimami oraz półrocznymi okresami ciemności. Takie warunki hartują i wymagają odpowiedniego przystosowania, także psychicznego. To spotkanie zaprowadzi uczestników w podróż po fascynującej i spektakularnej Norwegii.

 

Magdalena Szczepańska – założycielka szkoły języka norweskiego Trolltunga. Z wykształcenia archeolog. Ukończyła Uniwersytet Gdański, studia kontynuowała na Uniwersytecie w Oslo na kierunku Nordic Viking and Medieval Studies. Głównym tematem jej zainteresowań były norweskie kościoły słupowe (stavkirker).

bilety dostępne od 10 stycznia

 

18 stycznia 2023 / środa / 18.15
Kobieta, żona, autorka / Paulina Rosińska

Prawa i obowiązki kobiety to temat od dawna podejmowany w literaturze szwedzkiej. Teksty takich autorów, jak Carl Jonas Love Almqvist, Fredrika Bremer i Victoria Benedictsson wywoływały debaty albo były odpowiedzią na aktualnie toczące się spory społeczne. Podczas spotkania opowiem o wybranych literackich przedstawieniach sytuacji kobiety w społeczeństwie i rodzinie w Szwecji XIX i początku XX wieku.
Paulina Rosińska – skandynawistka, wykładowczyni w Zakładzie Skandynawistyki Uniwersytetu SWPS, tłumaczka literatury szwedzkiej.
bilety dostępne od 17 stycznia

 

22 lutego 2023 / środa / 18/15
Sisu, sauna i inne opowieści o Finlandii / Hanna Ruszczyńska

Fińską kulturę kształtowały wpływy wschodnie i zachodnie, protestantyzm oraz natura, oddziaływująca na codzienne życie, wierzenia i obyczaje. Język fiński jest uważany za jeden z najtrudniejszych. Muzyka kompozytora Jeana Sibeliusa rozbudza uczucia patriotyczne Finów. Elias Lönnrot, podczas wielu wędrówek po kraju, odkrył i zapisał dziesiątki starych legend, pieśni i wierszy, dzięki czemu powstał fiński epos narodowy Kalevala, przetłumaczony na kilkadziesiąt języków, zaś imieniem Johana Runeberga, twórcy hymnu narodowego Finlandii Maamme, nazwano nordycką bibliotekę cyfrową. O tym wszystkim, a także o kolonii artystów w Tuusuli i Önningeby, Złotym Wieku Sztuki Fińskiej, współczesnej Finlandii oraz czym jest sisu i dlaczego tak ważna jest dla Finów sauna, opowiemy podczas naszego spotkania.

Hanna Ruszczyńska – socjolog, pedagog, autorka opowiadań dla dzieci, dziennikarka. Od dziesięciu lat związaną z Finlandią, o której pisze na łamach podróżniczych magazynów i opowiada w podcaście Finnish Café. Jest członkiem stowarzyszenia Helsingin Suomi–Puola-yhdistys ry:n (HSPY), Fińsko-Polskiego Stowarzyszenia w Helsinkach. Współpracuje z organizacjami polskimi i fińskimi.
bilety dostępne od 21 lutego

ŻYCIE PO SKANDYNAWSKU
25 stycznia, 8 lutego 2023 / środa / 18.15
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / spotkanie na wystawie / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min

 

25 stycznia 2023 / środa / 18.15
Skandynawska rewolucja edukacyjna? – warsztaty dla rodziców wokół Stulecia dziecka Ellen Key / dr hab. Marta Rakoczy

W dobie kryzysów geopolitycznych, zapowiadanej katastrofy klimatycznej i licznych konfliktów zbrojnych, które stają się dla rodziców źródłem lęku o świat, w jakim będą dojrzewać ich dzieci, myśli Ellen Key, szwedzkiej działaczki na rzecz praw dzieci i kobiet, nabierają nowych znaczeń. Podczas warsztatów porozmawiamy o tym, jakie wyzwania wychowawcze stoją przed współczesnymi rodzicami, i w jaki sposób szwedzka pisarka i aktywistka może nam pomóc je zrozumieć. Przedyskutujemy to, co dla nas, rodziców, oznacza dziś szczęśliwe lub dobre dzieciństwo i czy mamy szansę, by wiek XXI stał się stuleciem nie tylko dzieci, ale także zmian, które pozwolą z większą nadzieją patrzeć w przyszłość. Spróbujemy też zrozumieć, które pomysły szwedzkiej aktywistki i pisarki mogą być dziś aktualne, które zaś wymagają uważnego, krytycznego spojrzenia.
dr hab. Marta Rakoczy – kulturoznawczyni, filozofka. Pracuje w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, koordynuje też badania w pracowni naukowej Korczakianum, w Muzeum Warszawy. Zajmuje się antropologią pisma, antropologią edukacji i kulturowymi studiami nad dzieciństwem i młodzieżą. Autorka książek: Słowo – działanie – kontekst. O etnograficznej koncepcji języka Bronisława Malinowskiego (2012), Polityki pisma. Szkice plenerowe z pajdocentrycznej nowoczesności (2018), Władza liter. Polskie procesy modernizacyjne a awangarda (2022) Współredaktorka publikacji: Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej (2014), Antropologia praktyk językowych (2016), Historia mówiona w praktykach humanistycznych (2019). Członkini Interdyscyplinarnego Zespołu Badań nad Dzieciństwem działającego przy IEiAK UW.
bilety dostępne od 24 stycznia

8 lutego 2023 / środa / 18.15
Skandynawskie krajobrazy i ich literackie reprezentacje / Agnieszka Stróżyk

W ojczystej przyrodzie Skandynawowie przełomu wieku odnajdywali możliwość sformułowania narodowej wspólnoty ponad granicami klas czy politycznych konfliktów. Pejzaże, a nawet gatunki zwierząt i roślin, zaczęły funkcjonować jako reprezentatywne dla stwierdzenia tego, co jest, na przykład, prawdziwie szwedzkie… Z jakich elementów konstruowane były, w sztuce i literaturze, te typowo skandynawskie krajobrazy? Jakie miejsce zajmuje w nich fiord, szkier, sosnowy las lub delikatny zimoziół? Spotkanie poświęcimy malarskim i literackim reprezentacjom skandynawskiej przyrody.

Agnieszka Stróżyk – skandynawistka, absolwentka gdyńskiego Liceum Sztuk Plastycznych, tłumaczka szwedzkiej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Prowadzi zajęcia na Uniwersytecie SWPS. Interesuje się książką obrazkową i relacją słowo–obraz w praktyce translatorskiej.
bilety dostępne od 7 lutego

WIECZÓR W MUZEUM – MISTRZOWIE MALARSTWA
2, 9 grudnia 2022; 13, 20 stycznia, 3 lutego 2023 / piątek / 18.00
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / spotkanie na wystawie / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min

 

2 grudnia 2022 / piątek / 18.00
W domu Larssona / Magda Kucza-Kuczyńska

Na spotkaniu spojrzymy na artystę, dla którego wnętrza mieszkalne stały się tłem uroczych portretów i ulotnych scen rodzajowych. Oryginalna twórczość Larssona stanie się także okazją do poznania jego żony – Karin, której projekty chodników, zasłon, obrusów odegrały prekursorską rolę w kształtowaniu designu skandynawskiego i przyczyniły się do pokazania płynności granic między sztukami pięknymi i sztuką użytkową. Zapraszamy miłośników pięknych wnętrz i stylu skandynawskiego, bo to od Larssonów właśnie wszystko się zaczęło.

Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii.

bilety dostępne od 29 listopada

 

9 grudnia 2022 / piątek / 18.00
Malarka światła / Roma Radwańska

„Jeśli poprosisz Duńczyka, by wymienił kobietę artystkę, odpowie: Anna Archer” – tak uważa Mette Bogh Jensen, kuratorka Muzeum w Skagen. To w ten miejscowości malarka urodziła się, wychowała i tam poznała twórców ze słynnej kolonii artystycznej. Spotkanie przybliży postać tej duńskiej malarki, której głównym zainteresowaniem było uchwycenie subtelnej gry światła i cienia we wnętrzach.

Romualda Radwańska – nauczycielka, absolwentka studiów podyplomowych z dziedziny historii sztuki w Collegium Civitas, edukatorka w MNW.
bilety dostępne od 6 grudnia

 

13 stycznia 2023 / piątek / 18.00
Fińskie malarstwo narodowe / Magdalena Chludzińska

Tematem spotkania będzie twórczość fińskich malarzy: Akselego Gallen-Kalleli i Pekki Halonena. Gallen-Kallela był czołowym przedstawicielem narodowego romantyzmu w malarstwie fińskim. Pekka Halonen był malarzem fińskiego ludu i przyrody. Jak wyglądała ich kariera, jakie motywy podejmowali w twórczości, czym wyróżniała się ich sztuka? 

Magdalena Chludzińska – edukatorka MNW, absolwentka archeologii, podróżniczka i miłośniczka sztuk pięknych. Związana z Uniwersytetem Warszawskim.
bilety dostępne od 10 stycznia

 

20 stycznia 2023 / piątek / 18.00
Duchowość natury / Rita Twardziak

Islandzcy artyści Þórarinn B. Þorláksson i Ásgrímur Jónsson ukazują ponadczasowość natury i potęgę żywiołów. Poruszają także wątki z lokalnych legend – opowieści o elfach i trollach zamieszkujących góry Islandii. Spotkanie przybliży sylwetki islandzkich malarzy oraz ich twórcze osiągnięcia.

Rita Twardziak – historyczka sztuki, edukatorka, nauczycielka, popularyzatorka wiedzy o sztuce. Związana z Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, oddział MNW. Zajmuje się historią rzeźby i mediów przestrzennych oraz sztuką i architekturą średniowiecza.
bilety dostępne od 17 stycznia

 

3 lutego 2023 / piątek / 18.00
Egalitaryzm czy monarchia – jaka naprawdę jest Norwegia? / Magda Kucza-Kuczyńska

Patrząc na norweskie malarstwo przełomu wieków XIX i XX poznamy architekturę, wnętrza domów, przyrodę i przede wszystkim ludzi tego czasu. Zastanowimy się, na czym polega sukces współczesnej Norwegii – dzisiaj jednego z najbogatszych krajów świata. Poznamy kilku malarzy norweskich i przekonamy się, że sztuka norweska to nie tylko Edvard Munch.

Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii. 
bilety dostępne od 31 stycznia

EMOCJE W SZTUCE
27 stycznia, 24 lutego 2023 / piątek / 18.00
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / spotkanie na wystawie / bilety w cenie 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min

 

27 stycznia 2023 / piątek / 18.00
Radość i smutek – tajemna prostota skandynawskich obrazów / Magdalena Kucza-Kuczyńska, Zofia Riabczuk
Na spotkaniu porozmawiamy o kulturze okazywania emocji, w czym pomogą nam obrazy mistrzów skandynawskich. Widoczne na obrazach wnętrza staną się pretekstem do rozmowy o wzajemnych relacjach i konieczności definiowania naszych emocji. Postaramy się znaleźć w tej przestrzeni cechy łączące kulturę skandynawską z ukraińską i polską.

Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii. 
Zofia Riabczuk – psycholożka, koordynatorka programu ukraińskiego w Dziale Edukacji MNW, edukatorka w muzeach sztuki, autorka tekstów i szkoleń z zakresu muzealnictwa, sztuki i psychologii.
bilety dostępne od 24 stycznia

 

24 lutego 2023 / piątek / 18.00
Spokój i strach – człowiek wobec potęgi natury / Magdalena Kucza-Kuczyńska, Zofia Riabczuk

W otoczeniu przyrody uwiecznionej przez skandynawskich mistrzów porozmawiamy o skrajnych emocjach, takich jak spokój i strach. Natura, której kontemplacja z jednej strony może dać ukojenie, ma jednak też swoje groźne oblicze, a wobec jej potęgi można odczuć także zagubienie czy lęk. Czy żyjąc zgodnie z rytmem przyrody zbliżamy się do niej, czy oddalamy?

 

Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii. 
Zofia Riabczuk – psycholożka, koordynatorka programu ukraińskiego w Dziale Edukacji MNW, edukatorka w muzeach sztuki, autorka tekstów i szkoleń z zakresu muzealnictwa, sztuki i psychologii.
bilety dostępne od 21 lutego

WARSZTATY MALARSKIE
17 grudnia 2022; 21 stycznia, 11 lutego 2023 / sobota / 14.30
zbiórka w sali edukacyjnej (poziom-1) Gmachu Głównego MNW / bilety w cenie 15 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min

 

17 grudnia 2022 / sobota / 14.30
Rudy lis czy biały zając, czyli warsztaty inspirowane twórczością Brunona Liljeforsa
Punktem wyjścia naszego spotkania będą cykle malarskie Brunona Liljeforsa, które przedstawiają lisy i dzikie gęsi. Jedną z prac artysty można podziwiać na naszej wystawie, istotnymi zaś elementami obrazów Liljeforsa są ruch zwierzęcia i przestrzeń. Każdy uczestnik będzie szukał własnego malarskiego sposobu na oddanie ruchu i przestrzeni na obrazie. Zachęcamy do przyniesienia zdjęć własnych zwierząt, od trzech do ośmiu, najlepiej tego samego zwierzęcia w różnych pozach. Techniki: szkice ołówkiem, węglem, grafitem, farby akrylowe na płótnie.
bilety dostępne od 13 grudnia

 

21 stycznia 2023 / sobota / 14.30
W Skandynawii albo nad Wisłą, czyli warsztaty malarskie inspirowane twórczością Erika Warenskiolda

Każdy obraz jest wynikiem przeżycia, doświadczenia jego twórcy. Aby namalować dobry pejzaż, trzeba najpierw zrozumieć istotę tego widoku, poczuć klimat. Wiedzieli o tym skandynawscy mistrzowie, tacy jak Erik Warenskiold, o czym przekonujemy się oglądając jego obrazy. Techniki: szkice węglem, pastelem na papierze, akryl na surowej tekturze, sklejce.
bilety dostępne od 17 stycznia

 

11 lutego 2023 / sobota / 14.30
Parasolka w trawie, czyli warsztaty inspirowane twórczością Theodora Philipsena

Duńskiego malarza Theodora Philipsena interesowało światło i sposób jego oddania na płótnie. Na jego obrazach jest ono mocne, wręcz jaskrawe. Na obiekcie z naszej wystawy intensywne światło nadaje wręcz nieziemskiego wymiaru pasącym się krowom. Techniki: szkice węglem, pastelem na papierze, akryl na płótnie
bilety dostępne od 7 lutego

Weronika Żurowska – ilustratorka i graficzka. Absolwentka Wydziału Komiksu École Supérieure des Arts Saint-Luc w Brukseli 2014 i Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Autorka ilustracji książkowych, współpracowała jako ilustratorka przy wystawach: „O-powiadaj. Japonia w pięciu opowieściach” i „Idź na żywioł” w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Prowadzi zajęcia z komiksu dla dzieci, ilustracji dla dorosłych oraz animacji poklatkowej dla osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi.

DLA RODZIN

 

CZYTELNICZE SPOTKANIA Z EDYTĄ JUNGOWSKĄ
10 grudnia 2022, 14 stycznia, 18 lutego 2023 / sobota / 15.30
zbiórka w przestrzeni edukacyjnej na pierwszym piętrze Gmachu Głównego MNW / bilety dla dziecka 15 zł, bilety dla opiekuna 15 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min

 

Edyta Jungowska zabierze dzieci w zaczarowany świat książek Astrid Lindgren, w którym spotkają się z Lottą z ulicy Awanturników, Emilem ze Smalandii i rudowłosą Pippi. Ale to nie wszystko! Poudajemy muchy a potem siłaczy, posłuchamy ciszy, wyczarujemy kurtynę teatralną… Na koniec dowiemy się, dlaczego Pippi zawsze nosi za duże buty. Zapraszamy dzieci w wieku 4–12 lat wraz z opiekunami na te niezwykłe spotkania.

 

RODZINNE NIEDZIELE
4, 11 grudnia 2022; 21 stycznia, 11 lutego 2023 / niedziela / 10.15 i 12.15
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / bilety dla dziecka 15 zł, bilety dla kolejnego dziecka 5 zł, bilety wstępu dla opiekuna 15 zł; dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min

 

4 grudnia 2022 / niedziela / 10.15 i 12.15
Witamy na północy! / Karolina Goska
Dania, Finlandia, Islandia, Norwegia, Szwecja – pięć skandynawskich krajów uchyli przed nami wrota prowadzące do swoich tajemnic. Wybierzemy się w daleką podróż pełną pięknych, niesamowitych miejsc i kolorów. Sprawdzimy, co zadziwiało artystów, jakie miejsca chętnie malowali. Dowiemy się, czym się charakteryzują te kraje, co wyróżnia ich mieszkańców oraz w jaki sposób spędzają oni czas wolny.

Karolina Goska – historyczka sztuki, edukatorka, stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie upowszechniania kultury. Pracuje w szkole jako nauczycielka plastyki i techniki. W MNW prowadzi cykliczne zajęcia dla najmłodszych, lekcje muzealne, warsztaty rodzinne oraz warsztaty dla seniorów.
bilety dostępne od 29 listopada

 

11 grudnia 2022 / niedziela / 10.15 i 12.15
Święta na świecie / Romualda Radwańska
Dlaczego duńskie dzieci uwielbiają kalendarz adwentowy i jak on w Danii wygląda? Czy święty Mikołaj mieszka w Laponii? Co wyprawiają skrzaty w Islandii? Od kiedy Szwedzi obchodzą dzień świętej Łucji? Czy święta na Północy Europy różnią się od tych obchodzonych w Polsce? Poznajmy tradycje i zwyczaje świąteczne naszych przyjaciół z Północy.
Romualda Radwańska – nauczycielka, absolwentka studiów podyplomowych z dziedziny historii sztuki w Collegium Civitas, edukatorka w MNW.
bilety dostępne od 6 grudnia

 

22 stycznia 2023 / niedziela / 10.15 i 12.15
W zgodzie z naturą / Karolina Goska
Spokój, harmonia, niezapomniane widoki, swoboda i wiele możliwości. Czego o życiu w zgodzie z naturą możemy nauczyć się od skandynawskich artystów i artystek? Oglądając nordyckie krajobrazy, zastanowimy się nad naszą relacją z przyrodą, uruchomimy wszystkie zmysły oraz wykonamy prace, posługując się skarbami, które możemy znaleźć w lesie.
Karolina Goska – historyczka sztuki, edukatorka, stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie upowszechniania kultury. Pracuje w szkole jako nauczycielka plastyki i techniki. W MNW prowadzi cykliczne zajęcia dla najmłodszych, lekcje muzealne, warsztaty rodzinne oraz warsztaty dla seniorów.

bilety dostępne od 17 stycznia

 

12 lutego 2023 / niedziela / 10.15 i 12.15
W domowym zaciszu / Romualda Radwańska
Ekspresyjne czy może spokojne? Kolorowe czy stonowane? W jaki sposób artyści przedstawiali skandynawskie wnętrza? Dlaczego pełniły tak ważną rolę w ich życiu? Zajrzymy do domu Carla Larssona, przyjrzymy się wnętrzu namalowanemu przez Edvarda Muncha.
Romualda Radwańska – nauczycielka, absolwentka studiów podyplomowych z dziedziny historii sztuki w Collegium Civitas, edukatorka w MNW.
bilety dostępne od 7 lutego

NIEDZIELNE ANIMACJE DLA DZIECI
20, 27 listopada, 4, 11, 18 grudnia 2022 / niedziela / 12.00–16.30
przestrzeń edukacyjna na pierwszym piętrze Gmachu Głównego MNW / udział w animacjach jest możliwy z biletem wstępu do MNW/ nie obowiązują zapisy / można dołączyć w dowolnym momencie

Zapraszamy wszystkie dzieci na niedzielne animacje, czyli zajęcia artystyczne, na których wykonamy prace plastyczne inspirowane sztuką, kulturą, zwyczajami związanymi ze krajami skandynawskimi. Zajęcia odbywają się w atmosferze swobody i kreatywności – powstaną oryginalne i różnorodne prace, które można zabrać do domu lub współtworzyć naszą galerię młodych artystów i artystek w Przestrzeni Edukacyjnej. Zapraszamy!

MAMA, TATA W MUZEUM
2 i 16 grudnia 2022 / sobota / godz. 11.00
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / bilety 40 i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min

 

W skandynawskim stylu – spotkanie na wystawie „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910” / Magdalena Kucza-Kuczyńska

Spotkanie poświęcone będzie rozmowie o designie i charakterze wnętrz mieszkalnych w krajach nordyckich. Nowoczesny, przytulny minimalizm, zamiłowanie do prostoty i naturalnych, ale jednocześnie szlachetnych materiałów, spróbujemy połączyć z charakterem ich mieszkańców. Patrząc na obrazy mistrzów skandynawskich, postaramy się połączyć oba zagadnienia, aby pełniej zrozumieć istotę tej ciekawej kultury.
Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii.
bilety w sprzedaży w od 29 listopada i 13 grudnia

 

WYDARZENIA DOSTĘPNE

 

OPROWADZANIA Z AUDIODESKRYPCJĄ

16 grudnia 2022; 17 lutego 2023 / piątek / 18.00
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / wstęp bezpłatny / zapisy od wtorku poprzedzającego wydarzenie pod adresem [email protected] i telefonicznie pod nr 22 629 50 60

Osoby, które potrzebują pomocy w dotarciu do Muzeum, prosimy o taką informację podczas zapisów.

 

16 grudnia 2022 / piątek / 18.00
Zachwyceni naturą
Skute lodem rzeki, skały skąpane w promieniach zachodzącego słońca, bezkresne, obsypane kwiatami równiny. Tworzący na przełomie XIX i XX wieku artyści nordyccy i polscy malowali rodzime krajobrazy nie tylko z powodu ich urody. W naturze widzieli świat pełen emocji, duchowości, a nawet mitologii. Na wystawie „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910” porozmawiamy o tym, w jaki sposób ludzkie oblicza i uczucia znajdują odzwierciedlenie w naturze, budując nastrojowy i zarazem symboliczny pejzaż.
zapisy od 13 grudnia

 

17 lutego 2022 / piątek / 18.00
Zachwyceni folklorem
Ludzie żyjący z godnie z rytmem natury. Od świtu do zmierzchu, od wiosny do wiosny. Ludzie pracujący w polu, zajmujący się rzemiosłem, pielęgnujący wiekowe tradycje. Ludzie mieszkający z dala od zgiełku miast i wpływu nowoczesności. To właśnie tam, na wsiach, artyści polscy i nordyccy poszukiwali źródeł tożsamości narodowej. Które wątki z życia wsi interesowały ich najbardziej i dlaczego? Odpowiedzi na to pytanie poszukamy wspólnie, podczas spotkania na wystawie „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910”.
zapisy od 14 lutego

 

OPROWADZANIE W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM

10 grudnia 2022 / sobota / 16:00
Sztuka nordycka, sztuka polska – co je łączy?
Rodzime pejzaże, folklor i sztuka ludowa. Dawne wierzenia, legendy i obrzędy. To tematy najczęściej pojawiające się w twórczości artystów polskich i nordyckich przełomu XIX i XX wieku. Fascynowała ich natura i związki z nią człowieka. Czy ta zbieżność jest przypadkowa? Odpowiedzi na te pytania poszukamy wspólnie podczas oprowadzania po wystawie „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910”.
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / wstęp bezpłatny / wejściówki do pobrania w kasach MNW i online od 6 grudnia / liczba miejsc ograniczona

WARSZTATY DLA NAUCZYCIELI

10 grudnia 2022, 14 stycznia 2023 / sobota / 11.00
Midsommar – Przesilenie
Podczas warsztatów poszukamy na wystawie dzieł, które można wykorzystać na lekcjach szkolnych w czasie realizacji następujących tematów: sztuka Europy przełomu XIX i XX – wspólnota tematów i rozwiązań artystycznych, kraje nordyckie – ich historia i przemiany, świat wewnętrznych przeżyć człowieka, znaczenie pejzażu w sztuce i literaturze. Zastanowimy się również, jakie elementy kultury Europy Północnej są obecne w otaczającym nas świecie.
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / wstęp bezpłatny / zapisy: [email protected] – decyduje kolejność zgłoszeń / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min

 

ZAJĘCIA NA ZAMÓWIENIE

 

LEKCJE MUZEALNE

Emocje w obrazach
Lekcja dla przedszkoli i klas I–III szkół podstawowych
Emocje odgrywają ważną rolę w naszym życiu. Warto nauczyć się je rozpoznawać. Pomogą nam w tym dzieła sztuki prezentowane na wystawie. Czy czytająca list kobieta jest wesoła czy smutna? O czym myśli dziewczyna, która niesie bukiet kwiatów? Jakie emocje wzbudzają obłoki na niebie, widok morskiego brzegu, czy zachodzące słońce... A Ty? Co czujesz, kiedy tańczysz, siedzisz w ogrodzie, jesteś na spacerze?

 

Człowiek i natura
Lekcja dla klas IV–VIII szkół podstawowych
Życie człowieka jest nieodłącznie splecione z naturą. Oglądając dzieła sztuki na wystawie zastanowimy się, jakie motywy fascynowały artystów północy, którzy malowali pejzaże. Zadamy sobie pytanie, czego dowiedzieć się można na temat cech charakterystycznych przyrody krajów nordyckich. Przyjrzymy się również relacjom, które łączą człowieka z otaczającym go światem: czy jest to kontemplacja, współistnienie, a może walka?

 

Sztuka przełomu XIX i XX wieku: kraje nordyckie i Polska
Lekcja dla klas szkół ponadpodstawowych
Przełom wieków to czas zmian w malarstwie nordyckim oraz rosnącego poczucia odrębnej narodowej tożsamości. Jest to również okres bardzo istotnych przemian w sztuce polskiej. Podczas zajęć porównamy wybrane dzieła powstałe na północy Europy z obrazami polskich malarzy. Poszukamy wspólnych wątków i fascynacji łączących artystów nordyckich i rodzimych.

koszt: 200 zł od klasy plus 1 zł od ucznia

OPROWADZANIA Z PRZEWODNIKIEM
Zapraszamy grupy i gości indywidualnych do zwiedzania wystawy z naszymi przewodnikami. Terminy i godziny zajęć dostosowujemy do potrzeb zamawiających.
Zamówić można oprowadzania dla dorosłych oraz oprowadzanie rodzinne.
Szczegółowe informacje przekazujemy drogą mailową, prosimy o kontakt pod adresem: [email protected] / koszt: 200 zł plus bilety w cenie 25 zł od osoby

 

AUDIOPRZEWODNIKI I DRUK EDUKACYJNY
Podczas zwiedzania wystawy zachęcamy do korzystania z audioprzewodnika w języku polskim i angielskim oraz przewodnika w PJM. Nagrania są dostępne bezpłatnie na stronie www.mnw.art.pl/multimedia
Przygotowaliśmy także audioprzewodnik dla dzieci. Autorką tekstów jest Zuzanna Orlińska, a czyta je Edyta Jungowska.
Przed wejściem na wystawę można pobrać także bezpłatne druki edukacyjne.

 

 

Koordynacja programu wydarzeń edukacyjnych: Marta Kochlewska / Dział Edukacji
Koordynacja programu lekcji muzealnych: Edyta Rubka-Kostyra / MCES