Surrealizm. Inne mity / 10 maja 2024 – 11 sierpnia 2024
Jerzy Kujawski (1921–1998), Bez tytułu, 1948, kredka, czarny papier. Kolekcja Lytfy Kujawski © Adagp, Paris, 2024
PROGRAM WYDARZEŃ EDUKACYJNYCH TOWARZYSZĄCYCH WYSTAWIE
Co to jest surrealizm i kim byli (a może są?) surrealiści i surrealistki, osoby, które interesowały się magią i podświadomością, dużą wagę przywiązywały do gier oraz przypadku, uważały wyobraźnię za nasz największy skarb i nieustannie eksperymentowały? W tym roku mija 100 lat od oficjalnego powstania ruchu surrealistów we Francji, którego idee od samego początku fascynowały artystów i artystki na całym świecie. Również w Polsce. Aby jeszcze lepiej poznać surrealistyczne inspiracje, zapraszamy do udziału w wydarzeniach towarzyszących wystawie.
Zaplanowałyśmy oprowadzania, wykłady, warsztaty dla młodzieży i dorosłych, animacje i warsztaty dla dzieci oraz ich opiekunów. Przygotowane zostały także wydarzenia dla seniorów i wydarzenia dostępne oraz program zajęć dla grup szkolnych i kadry pedagogicznej. W dwa piątkowe wieczory dla dorosłych oraz w weekend surrealizmu dla dzieci, Muzeum po brzegi wypełnią surrealistyczne pomysły i działania. Zapraszamy także do własnych eksperymentów inspirowanych surrealizmem.
Przy wejściu na ekspozycję na zwiedzających czeka instalacja wzorowana na surrealistycznym kole Zbigniewa Makowskiego. W wyniku poruszania nim układają się przypadkowe połączenia słów, które można zapisać na przygotowanych do tego kartach.
Dla najmłodszych osób szukających surrealistycznych przygód, przygotowałyśmy „Ćwiczenia na opak. Zeszyt surrealistyczny". To książka do tworzenia i eksperymentowania. Znaleźć w niej można kilkanaście pomysłów na artystyczne eksperymenty i gry, wymyślone przez samych surrealistów. Zeszyt zaprojektowany został myślą przede wszystkich o dzieciach w wielu 5–10 lat, ale do zabawy z nim zapraszamy wszystkie osoby ciekawe surrealistycznych, kreatywnych zabaw i technik.
Jesteście gotowe/gotowi do uwolnienia swojej wyobraźni od ograniczeń naszej rzeczywistości? Do dzieła!
- Marta Kochlewska i Zuzanna Szor, koordynatorki programu edukacyjnego.
DOROŚLI i MŁODZIEŻ
OPROWADZANIA KURATORSKIE
12 maja i 4 sierpnia / niedziela / 18.15
Zapraszamy na zwiedzanie wystawy z jej kuratorką Hanną Doroszuk.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
Hanna Doroszuk – historyczka sztuki, kuratorka, absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego (studia ze specjalizacją kuratorską). Pod kierownictwem dr hab. Iwony Luby na Uniwersytecie Warszawskim przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą projektowania wystaw w Polsce w latach 1945–1954. Zajmuje się sztuką nowoczesną, szczególnie lat 40. oraz 50. i współczesną oraz historią wystawiennictwa. Z Muzeum Narodowym w Warszawie związana od 2016 roku.
OPROWADZANIA NIEDZIELNE
12, 19, 26 maja; 2, 9, 16, 23 i 30 czerwca; 7, 14, 21 i 28 lipca, 4 sierpnia / niedziela / 13.00
4 sierpnia / niedziela / 11.00
W każdą niedzielę zapraszamy na zwiedzanie z przewodniczkami z Działu Edukacji. Wspólnie przemierzymy wystawę poznając najważniejsze wątki i kluczowe dzieła.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie / liczba miejsc ograniczona / przed oprowadzaniem prosimy o pobranie zestawów słuchawkowych w Informacji / ok. 80 min
GUIDED TOURS IN ENGLISH / Oprowadzanie w języku angielskim
13th July / Saturday / 13.00
Join a tour with a guide from the Education Department. Let’s visit the exhibition together to discover its main topics and the most intriguing artworks.
meeting point in the Main Hall / tickets 40 zł and 25 zł available in the ticket office and online from Tuesday preceding the event / before the tour please collect a headset from the Information Desk / approx. 80 min
ЕКСКУРСІЇ З УКРАЇНСЬКИМ ПЕРЕКЛАДОМ / Oprowadzanie w języku ukraińskim
2 червня / неділя / 12.00
Запрошуємо на екскурсію виставкою, яку проведуть екскурсовод і перекладач з Відділу освіти НМВ. Разом оглянемо ключові твори на виставці й обговоримо найважливіші теми.
Зустріч в головному холі / кількість місць обмежена / перед екскурсією просимо взяти аудіогіди з навушниками в пункті інформації / тривалість 80 хв. / квитки по 20 зл. (10 зл. пільговий)
SURREAL – WIECZORY SURREALISTYCZNE DLA DOROSŁYCH / 5 i 19 lipca
5 i 19 lipca / piątek / 17.00–21.30
W dwa lipcowe wieczory zapraszamy wszystkie osoby chcące poznać nadrealność do zanurzenia się w surrealistycznym świecie. Wśród dźwięków muzyki inspirowanej surrealizmem, rozbrzmiewającej w Holu Głównym, odbędą się działania performatywne, oprowadzania, spotkania z artystkami oraz dyskusje.
Na wystawie czekać będą Edukatorki MNW, które odpowiedzą na nurtujące Was pytania i opowiedzą niecodzienne historie związane z dziełami prezentowanymi na wystawie. Poznacie ich po przypinkach z napisem ASK ME. W Holu Głównym zapraszamy do własnych surrealistycznych eksperymentów – każdy z wieczorów to okazja do wypróbowania innych technik i gier surrealistów i surrealistek.
Hol Główny MNW i wystawa czasowa / udział jest możliwy w ramach biletu wstępu do MNW / nie obowiązują wcześniejsze zapisy / dodatkowe wydarzenia biletowane w ramach wieczoru oznaczone są gwiazdką (*)
5 lipca / SURREALISTYCZNE HERSTORIE
W ostatnich dekadach, dzięki licznym wystawom i publikacjom, artystkom stopniowo zostaje przywrócone ich właściwe miejsce w historii światowego surrealizmu. Kim były polskie artystki XX wieku, które tworzyły w duchu surrealistycznym? Jakie miejsce zajmuje surrealizm wśród elementów języka twórczego współczesnych artystek?
W godzinach 17.00–21.30 zapraszamy do odkrywania ich historii na wystawie „Surrealizm. Inne mity”. Q&A z edukatorkami i surrealistyczne działania twórcze to okazja do oderwania się od rzeczywistości i zanurzenia w surrealistycznym świecie niezwykłych artystek.
W programie wieczoru zaplanowałyśmy także wydarzenia specjalne:
18.00 *
W świecie snu, magii, niesamowitości / oprowadzanie tematyczne / Romualda Radwańska
Uwolniona od mimetyzmu sztuka surrealistów i surrealistek zabiera nas w oniryczne, nadrealne światy, powstałe z inspiracji marzeniem sennym, magią, okultyzmem, wschodnimi systemami filozoficznymi, sztuką pozaeuropejską, psychologią Gustawa Junga oraz wszelkimi zjawiskami paranormalnymi. Podczas spotkania zobaczymy, w jaki sposób artystki, m.in. Erna Rosenstein, Fortunata Obrąpalska, Jadwiga Maziarska, Goshka Macuga, Dominika Olszowy i inne, korzystały z tych bogatych inspiracji.
Romualda Radwańska – nauczycielka, edukatorka oraz wykładowczyni od wielu lat współpracująca między innymi z Działem Edukacji MNW. Absolwentka podyplomowych studiów Collegium Civitas.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
19.00 *
Performans z oprowadzaniem / Alicja Czyczel
Przestrzeń wystawy na moment stanie się scenografią, umożliwiającą spotkanie i zaskakujące połączenie elementów pochodzących z różnych rzeczywistości – wizualnych i performatywnych. Wszystko za sprawą choreografki Alicji Czyczel, która podzieli się z publicznością własnymi szkicami choreograficznymi, inspirowanymi metodami i technikami prac artystek prezentowanych na wystawie. Podobieństwa formalne będą dla artystki inspiracją do ruchu oraz myślenia o aktualności praktyk surrealistycznych w choreografii i improwizacji.
Alicja Czyczel – (ona/jej) choreografka, performerka, edukatorka, działaczka społeczna, facylitatorka. Magistra choreografii w ICI-CCN Montpellier oraz kulturoznawstwa w ramach MISH na UW. Tworzy choreografie sceniczne („Czucie”, „LAGMA”), prowadzi badania artystyczne, warsztaty dla dzieci i dorosłych oraz spacery dźwiękowe. Inicjatorka i współtwórczyni inicjatywy Przestrzeń Wspólna. Członkini kolektywu Queerowa Akademia Ruchu. Od 2018 współpracuje z Działem Edukacji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Jej eseistyczne i poetyckie teksty ukazały się w „Dialogu”, „Glissando”, „Playground”. Współpracowała z Anią Nowak, Joanną Piotrowską i Vincentem Dupont, współtworzyła „Trąbkę do słuchania” w reżyserii Weroniki Szczawińskiej oraz „Antygonę w Molenbeek" w reżyserii Anny Smolar.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
20.15
Kobiece narracje: surrealizm / rozmowa panelowa realizowana we współpracy z magazynem „Mint”
O kobietach surrealistkach mówi się dziś coraz głośniej, rzucając tym samym nowe światło na prąd w sztuce, który – w przeciwieństwie do innych wielkich „izmów” XX wieku – ma dziś wciąż wielkie znaczenie nie tylko dla badaczy i badaczek, ale też współczesnych twórców i twórczyń. O wątkach feministycznych w sztuce surrealizmu porozmawiamy z kuratorką wystawy „Surrealizm. Inne mity” Hanną Doroszuk, profesor Marią Poprzecką i artystką Agnieszką Brzeżańską. Debatę pod patronatem magazynu „Mint” poprowadzi redaktor naczelny pisma Aleksander Hudzik.
Agnieszka Brzeżańska – studiowała na ASP w Gdańsku i Warszawie w Pracowni Malarstwa prof. Stefana Gierowskiego oraz na Tokyo National University of Fine Art and Music w ramach Stypendium Rządu Japońskiego. Jej twórczość obejmuje malarstwo, rysunek, fotografię, film, ceramikę i inne media. Brzeżańska sięga przy tym po różne rejestry wiedzy, od fizyki i filozofii po marginalizowane przez nowoczesną naukę systemy poznania, takie jak alchemia, parapsychologia, ezoteryka, wiedza tubylcza czy tradycje matriarchalne.
Hanna Doroszuk – historyczka sztuki, kuratorka, absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego (studia ze specjalizacją kuratorską). Pod kierownictwem dr hab. Iwony Luby na Uniwersytecie Warszawskim przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą projektowania wystaw w Polsce w latach 1945–1954. Zajmuje się sztuką nowoczesną, szczególnie lat 40. oraz 50. i współczesną oraz historią wystawiennictwa. Z Muzeum Narodowym w Warszawie związana od 2016 roku.
Aleksander Hudzik – dziennikarz zajmujący się kulturą. Przez lata związany z redakcją tygodnika „Newsweek Polska”, „Vogue Polska”, „Notes na 6 Tygodni” „Forbes Women”, „Dwutygodnik”, „K Mag”, „Przekrój”, „Esquire” i „Aktivist”. Współautor tekstów w książkach My Art Guide, Polski Street Art i w przewodniku About Polska.
Maria Poprzęcka – historyczka i krytyczka sztuki, profesorka zwyczajna na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się głównie sztuką nowoczesną, migracjami obrazów, ich „długim trwaniem”, związkami sztuk wizualnych z innymi dziedzinami twórczości. Jest autorką wielu książek, m.in. Uczta bogiń. Kobiety, życie i sztuka (2012), Inne obrazy. Oko – widzenie – sztuka. Od Albertiego do Duchampa (2008), Impas. Opór, utrata, niemoc, sztuka (2020).
spotkanie na podeście przed wystawą / obowiązuje bilet wstępu do Muzeum / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
19 lipca / MAGIA I OKULTYZM
W „Drugim manifeście surrealizmu”, opublikowanym w 1929 roku, André Breton domagał się głębokiej, prawdziwej okultacji surrealizmu. W innym miejscu zdefiniował surrealizm jako ponowne odkrycie magii pośrodku rozczarowującej i bezwzględnie racjonalnej nowoczesności.
W godzinach 17.00–20.00 zapraszamy do odkrywania magicznych wątków wystawy „Surrealizm. Inne mity”. Q&A z edukatorkami i surrealistyczne działania twórcze to okazja do oderwania się od rzeczywistości i zanurzenia w surrealistycznym świecie magii. A o 20.00 zapraszamy na spotkanie z Dominiką Olszowy.
W programie wieczoru zaplanowałyśmy także wydarzenia specjalne:
17.00-20.00
Tarot / Pola Godot
Tarot to talia kart znana już w średniowiecznej Europie. Początkowo stanowiła zwykłą grę karcianą, jednak już w XVIII wieku zaczęto kojarzyć tarota z okultyzmem i magiczną symboliką, a praktyka odczytywania ukrytych w kartach treści zyskała na popularności. Surrealiści, z André Bretonem na czele, byli zafascynowani symboliką kart tarota i sztuką jego czytania. W swoich dziełach wielu do niej nawiązywało, m.in. Max Ernst, Victor Brauner czy Wilfredo Lam. Tworzyli także własne karty, zmieniając tradycyjne postaci w surrealistyczne figury-symbole. Na wystawie „Surrealizm. Inne mity” można zobaczyć kartę stworzoną przez Zbigniewa Makowskiego. Z kolei w jednej z galerii stałych Muzeum spotkamy Polę Godot. Tarocistka odczytywać będzie karty tym osobom, którym uda się ją odnaleźć w labiryncie muzealnych sal…
Pola Godot – tarocistka, wróżka, artystka. Studiowała na krakowskiej ASP i w Central Saint Martins w Londynie. Od 2019 roku jej horoskop lunarny oparty na układach kart tarota ukazuje się na łamach Vogue.pl.
Udział jest możliwy w ramach biletu wstępu do MNW / nie obowiązują wcześniejsze zapisy
18.00 *
W świecie snu, magii, niesamowitości / oprowadzanie tematyczne / Romualda Radwańska
Uwolniona od mimetyzmu sztuka surrealistów i surrealistek zabiera nas w oniryczne, nadrealne światy, powstałe z inspiracji marzeniem sennym, magią, okultyzmem, wschodnimi systemami filozoficznymi, sztuką pozaeuropejską, psychologią Gustawa Junga oraz wszelkimi zjawiskami paranormalnymi. Podczas spotkania zobaczymy, w jaki sposób artystki, m.in. Erna Rosenstein, Fortunata Obrąpalska, Jadwiga Maziarska, Goshka Macuga, Dominika Olszowy i inne, korzystały z tych bogatych inspiracji.
Romualda Radwańska – nauczycielka, edukatorka oraz wykładowczyni od wielu lat współpracująca między innymi z Działem Edukacji MNW. Absolwentka podyplomowych studiów Collegium Civitas.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
20.00 *
Nokturn / spotkanie z Dominiką Olszowy
Nokturn to instalacja Dominiki Olszowy, będąca częścią wystawy „Surrealizm. Inne mity”. Artystka zaaranżowała quasi-domową przestrzeń, inspirowaną malarską tradycją nokturnów oraz światem nocnych przeżyć. W przygotowanym przez artystkę wnętrzu można odczuć napięcie emocjonalne, które objawia się między innymi zesztywnieniem mięśni czy zastygnięciem w bezruchu. Dlatego przedmioty i rzeźby będące częścią Nokturnu znajdują się w martwym punkcie, gdzie działanie jest niemożliwe, a jedynym wyjściem jest przeczekanie nocy. W tym pokoju granica pomiędzy marą a jawą zaciera się, a niepokój staje się materialny i lepki. Jednak w jego zakamarkach można dojrzeć maleńkie błyski nadchodzącego już wschodu słońca.
Dominika Olszowy – artystka sztuk wizualnych, realizuje prace na pograniczu różnych mediów (m.in. wideo, performans, instalacja) , które niekiedy traktuje jak amulety, zaklinające i oswajające pogrążoną w kryzysie rzeczywistość, a doświadczenia osobiste przetwarza w uniwersalne. Od 2008 roku tworzy efemeryczną Galerię Sandra. W 2019 roku otrzymała nagrodę „Spojrzenia – Deutsche Bank” dla najciekawszej młodej polskiej artystki. Mieszka i pracuje w Warszawie.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
SPOTKANIE NA WYSTAWIE
27 lipca / sobota / 16.00
Jak zaprojektować surrealistyczną wystawę? / Hanna Doroszuk i Wojciech Cichecki
Surrealiści wiedzieli, że odpowiednia oprawa plastyczna wystaw może być przedłużeniem surrealistycznych idei. Eksperymentowali z przestrzenią, tworząc scenograficzne rozwiązania wykorzystujące dźwięk, światła czy performans, wywołując w publiczności uczucie, które lubili najbardziej – zaskoczenie. Zapraszamy na oprowadzanie po wystawie z jej projektantem i kuratorką, którzy opowiedzą o historycznych wystawach surrealistycznych oraz o procesie przygotowywania tej współczesnej, którą wspólnie stworzyli w MNW.
Wojciech Cichecki – architekt, projektant wystaw. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej oraz Ecole Nationale Supérieure d'Architecture de Paris La Villette. Doświadczenie zawodowe zdobywał przy projektach scenograficznych, wystawienniczych i architektonicznych, współpracując ze scenografem Borisem Kudličką (2012–2016) oraz pracownią WWAA (2016–2020 projekt ekspozycji stałej Muzeum Historii Polski). Od 2014 tworzy własne projekty wystawiennicze i architektoniczne, współpracując m.in. z MNW, Muzeum Warszawy, Zamkiem Królewskim w Warszawie.
Hanna Doroszuk – historyczka sztuki, kuratorka, absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego (studia ze specjalizacją kuratorską). Pod kierownictwem dr hab. Iwony Luby na Uniwersytecie Warszawskim przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą projektowania wystaw w Polsce w latach 1945–1954. Zajmuje się sztuką nowoczesną, szczególnie lat 40. oraz 50. i współczesną oraz historią wystawiennictwa. Z Muzeum Narodowym w Warszawie związana od 2016 roku.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie od godz. 10.00 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
WARSZTATY KOLAŻU SURREALISTYCZNEGO
8 czerwca / sobota / 14.00
Falujące przestrzenie, rozpuszczalne miejsca / Hekla Studio
Zapraszamy na warsztaty, podczas których powstaną pocztówki-kolaże inspirowane surrealistycznymi dziełami sztuki. Będziemy łączyć przypadek, eksperymentować ze skalą, kolorami i abstrakcyjnymi wycinankami, projektując pocztówki z nieistniejących miejsc. Elementów do kolaży będziemy szukać w starych książkach, rycinach botanicznych, zdjęciach, pocztówkach czy niepotrzebnych ścinkach papieru. Zapewniamy wszystkie materiały i narzędzia do pracy.
Hekla Studio to dwie graficzki i ilustratorki – Monika Proniewska i Paulina Ufnal. Zajmują się projektowaniem graficznym identyfikacji wizualnych, książek, plakatów oraz ilustracją (książkową i prasową), pracując głównie dla instytucji kultury: muzeów, galerii oraz wydawnictw książkowych i muzycznych (Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Warszawy, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Teatry Nowy). W pracy projektowej Monika i Paulina używają różnorodnych, autorskich technik z wykorzystaniem papieru: kolażu, odręcznie rysowanych wzorów, malowanych gradientowych kształtów, łącząc je z nowoczesną typografią. Są autorkami identyfikacji wizualnej oraz publikacji towarzyszących wystawie „Surrealizm. Inne mity”.
zbiórka w Holu Głównym / warsztaty w sali edukacyjnej na poziomie –1 / bilety w cenie 50 zł i 30 zł dostępne w kasach i online od 4 czerwca / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min
SPACER MIEJSKI
29 czerwca i 13 lipca / sobota / 17.00
Przypadkowym szlakiem bez jednego celu – spacerowe ćwiczenia z surrealizmu / Rita Twardziak
Bez zegarków, bez określonej trasy i map udamy się na zwiedzanie Warszawy. Zobaczymy ją na nowo, pozwolimy ponieść się fantazji na wzór surrealistów. Odwiedzimy miejsca związane z twórcami i twórczyniami obecnymi na wystawie „Surrealizm. Inne mity”, wykonamy ćwiczenia, które pozwolą nam zarówno dowiedzieć się czegoś o samej idei surrealizmu, jak i spróbować go zrozumieć. Choć zapewne – jak powiedziałby surrealista – wszystkiego nie warto rozumieć.
Rita Twardziak – historyczka sztuki, nauczycielka, doktorantka UW, związana od wielu lat jako edukatorka z Muzeum Narodowym w Warszawie. Bada sztukę średniowieczną, fascynuje się sztuką współczesną.
zbiórka przy Rynku Starego Miasta 27 (siedziba Stowarzyszenia Historyków Sztuki) / bezpłatne wejściówki dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min
Udział w spacerze jest równoznaczny z akceptacją regulaminu.
WYKŁADY CZWARTKOWE
16 i 23 maja; 6, 13, 20 i 27 czerwca / czwartek / 18.00
Kino MUZ – Gmach Główny MNW / wydarzenia transmitowane na Facebooku na profilu MNW / bezpłatne wejściówki dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie / liczba miejsc ograniczona / ok. 75 min
16 maja
Surrealistyczne mity / Hanna Doroszuk
W polskiej sztuce polskiej ostatniego stulecia odnaleźć można wiele oznak surrealizmu. Prace Jerzego Kujawskiego, Zbigniewa Makowskiego czy Erny Rosenstein są jednymi w wielu dowodów na to, jak dalekie kręgi zatoczyły wpływy teorii André Bretona. Im właśnie poświęcona jest wystawa „Surrealizm. Inne mity”. Podczas wykładu wprowadzającego do wystawy jej kuratorka opowie m.in. o tym, jakie aspekty francuskiego surrealizmu zdobyły największą popularność w sztuce polskiej, jak przebiegały międzynarodowe kontakty artystyczne oraz czym dla surrealistów były mity. Będzie to także okazja do zapoznania się bliżej z procesem tworzenia ekspozycji i wyzwaniami stojącymi na drodze tego przedsięwzięcia.
Wejściówki dostępne od 14 maja.
Hanna Doroszuk – historyczka sztuki, kuratorka, absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego (studia ze specjalizacją kuratorską). Pod kierownictwem dr hab. Iwony Luby na Uniwersytecie Warszawskim przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą projektowania wystaw w Polsce w latach 1945–1954. Zajmuje się sztuką nowoczesną, szczególnie lat 40. oraz 50. i współczesną oraz historią wystawiennictwa. Z Muzeum Narodowym w Warszawie związana od 2016 roku.
23 maja
Hans Bellmer – anagramy ciała / Natalia Kruszyna
Między wyparciem a skandalem błąka się recepcja twórczości najsłynniejszego w kręgu sztuki katowiczanina Hansa Bellmera (1902 Katowice – 1975 Paryż). Artysta twierdził, że ciało podobne jest do zdania, które pragnie, abyśmy rozłożyli je na poszczególne wyrazy i za pomocą kolejnych, mnożonych w nieskończoność anagramów odkryli na nowo jego prawdziwy sens. Ten prawdziwy sens czyli to, co twórca mówi o najskrytszych, najbardziej intymnych pragnieniach i lękach człowieka – przeraża jednak. Niepokoi głębia zmysłowych odczuć, drażni zarówno piękno, jak i nędza ludzkiego ciała. Mimo upływu lat dzieło Bellmera nie pozwala o sobie zapomnieć, wciąż jest aktualne i przywoływane w kolejnych interpretacjach naukowych, kuratorskich i artystycznych na całym świecie.
Wejściówki dostępne od 21 maja.
Natalia Kruszyna – historyczka sztuki, muzeolożka i aktorka. Prowadzi popularne wykłady o sztuce, organizuje wystawy, pisze o plastyce. Pracuje w Muzeum Historii Katowic, gdzie m.in. opiekuje się witkacowską kolekcją „Asymetrycznej Damy” oraz tworzy jedyną w Polsce kolekcję prac Hansa Bellmera. Współpracuje z Instytutem Witkacego z Warszawy. Ostatnio objęła kuratorską opieką Galerię Teatru Korez.
6 czerwca
Czym surrealizm różni się od innych awangard? / Agnieszka Taborska
Wykład będzie dotyczył „odkrycia” surrealizmu w latach 90. ubiegłego wieku. Odejście wielu wybitnych surrealistek wywołało wówczas potrzebę organizowania wystaw i publikacji o sztuce bardzo różnej od obrazów Dalego czy Magritte’a. W serii wielkich wystaw, obok malarstwa i rzeźby pokazano fotografie, przedmioty, rysunki i kolaże. Nowe stulecie przyniosło „odkrycie” międzynarodowego surrealizmu, równie inspirującego w Egipcie, jak we Francji. Ostatnie 30 lat niezbicie dowiodło, że Surrealizm nie jest ani stylem, ani filozofią, lecz stanem ducha (Wilhelm Freddie)..
Wejściówki dostępne od 4 czerwca.
Agnieszka Taborska – pisarka, historyczka sztuki, tłumaczka (m.in. Gisèle Prassinos, Leonory Carrington i Rolanda Topora). Pasjonatka surrealizmu. Opublikowała ponad 20 książek, których część ukazała się po angielsku, francusku, niemiecku, hiszpańsku, słowacku, japońsku i koreańsku. O surrealizmie pisała między innymi w: Spiskowcy wyobraźni. Surrealizm (2007, 2013), Paryż surrealistyczny. Notes (2017) i Świat zwariował. Poradnik surrealistyczny. Jak przeżyć (2021). Od 1989 dzieli czas między Warszawą a Providence, USA, gdzie wykłada w Rhode Island School of Design.
13 czerwca
Nie tylko kapelusz-but: związki mody z surrealizmem / Magdalena Bialic
Tak się szczęśliwie złożyło, że prawie wszystkie kierunki sztuki nowoczesnej w pierwszych dekadach XX wieku odcisnęły swoje piętno na modzie. Nie inaczej było i w przypadku surrealizmu. Z oryginalnych pomysłów ,,nadrealistycznych” korzystali projektanci, chętnie współpracując z ich autorami (np. Elsa Schiaparelli z Salvadorem Dalim). Również sami artyści tworzyli surrealistyczne akcesoria i biżuterię, która była uzupełnieniem lub rozwinięciem ich malarskich poszukiwań. Wśród bohaterów wykładu poznamy nie tylko kultowy kapelusz-but, ale też inne surrealistyczne stroje, dodatki i biżuterię np.: torebkę-telefon czy sukienkę-szkielet.
Wejściówki dostępne od 18 czerwca.
Magdalena Bialic – kostiumolożka, historyczka sztuki i edukatorka. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Autorka książek Koszulka z krokodylem. Czyli o historii strojów tenisowych (2022) oraz Syreny w trykotach. Historia dawnej mody kąpielowej w Polsce i nie tylko (2015). Jej zainteresowania badawcze obejmują historię mody, zjawisko anglomanii w XVIII wieku, historię portretu.
20 czerwca
Podciąć gardło słońcu. Dekolonialne surrealizmy z Karaibów / Dorota Jagoda Michalska
Wykład poświęcony jest roli, jaką odegrał surrealizm na obszarze Karaibów, poczynając od okresu międzywojennego aż do współczesności. Poczynając od lat 30. awangardowi twórcy, tacy jak Aimé Césaire, Wilfredo Lam i Frantz Fanon, zwrócili się w stronę języka surrealistycznego aby zdiagnozować realia karaibskiej nowoczesności, naznaczone przez doświadczenia kolonializmu i zdeterminowane przez głębokie egzystencjalne pęknięcie, wokół którego jest zbudowana czarna tożsamość. Szerszym tłem wykładu będą współczesne badania i projekty wystawiennicze poświęcone historiom globalnego surrealizmu i jego związkom z anty/de-kolonialnymi dążeniami politycznymi.
Wejściówki dostępne od 18 czerwca.
Dorota Jagoda Michalska – historyczka sztuki, krytyczka i kuratorka. Ukończyła Uniwersytet Warszawski i Courtauld Institute of Art w Londynie. W 2023 obroniła doktorat na Uniwersytecie Oxfordzkim poświęcony relacjom między polską sztuką nowoczesną a warunkami peryferyjnego kapitalizmu. Jej teksty ukazały się m.in. w e-flux, „Afterall”, „ArtMargins”, „Post. Moma”, a także w katalogach Biennale w Wenecji, Biennale w Pradze i Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki. Współredaktorka książki poświęconej sztuce i kolonialności w Europie Wschodniej, która ukaże się w wydawnictwie Routledge na początku 2025 roku.
OPROWADZANIA DLA SENIORÓW
25 czerwca i 2 lipca / wtorek / 14.30
Surrealizm jest stanem ducha / oprowadzanie z elementami gier i technik surrealistycznych
Jak powiedział duński malarz Wilhelm Freddie: Surealizm nie jest ani stylem, ani filozofią, lecz stanem ducha. W swoich artystycznych poszukiwaniach surrealiści i surrealistki uwalniali swoją wyobraźnię za pomocą eksperymentów, gier, towarzyskich zabaw. Sięgali do podświadomości dzięki działaniom automatycznym, fascynowali się przypadkiem i zachwycali banalnymi elementami codzienności, nadając im zupełnie nowe znaczenia.
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego spotkanie (od godz. 10.00) / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
DZIECI, RODZINY
WEEKEND SURREALIZMU / 15–16 czerwca
W te dwa dni w Muzeum odbędzie się wiele surrealistycznych spotkań dla małych i dużych! W sobotę i niedzielę zapraszamy na animacje, warsztaty, oprowadzanie, spotkania z artystami. Przekonajcie się z nami, że surrealizm każdego dnia poprawia humor!
15 czerwca / sobota / 12.00
Zdziwniej i zdziwniej. Jak powstaje surrealistyczna opowieść / spotkanie z pisarzem Janem Bliźniakiem
Spotkanie z autorem słuchowiska dla dzieci Antek i dziura, które towarzyszy wystawie. W jego trakcie porozmawiamy o tym, co zainspirowało jego powstanie oraz jak surrealistyczne dzieła sztuki wpłynęły na wydarzenia i scenerię opowieści. Zastanowimy się też, jak sprawić, by historia stała się dziwna i czy warto dawać się ponieść wyobraźni. Autor przeczyta również fragmenty opowiadania.
Jan Bliźniak – pisarz i edukator. Autor powieści fantastycznych dla czytelników w każdym wieku. Laureat Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego za książkę Śrubek i tajemnice Maszynerii. Ponadto zajmuje się edukacją historyczną i kulturową.
spotkanie na podeście przed wystawą / udział w spotkaniu jest możliwy w ramach biletu wstępu do MNW / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
15 czerwca / sobota / 13.00
„Proszę rozweselić trochę psa i dorysować w tle coś radosnego, najlepiej zielonego” / spotkanie z ilustratorką Kasią Walentynowicz
„Co robiłaś w pracy?”, „Cały dzień rysowałam”. Wydawać by się mogło, że ma nic łatwiejszego niż rysowanie ilustracji do książek dla dzieci. Ale jak narysować takich bohaterów jak Coś i Nic albo Wczoraj i Jutro? Albo jak sportretować Poławiacza Cieni czy Śpiewkę Czarnobrewkę, wymyślonych przez Ernę Rosenstein? Podczas spotkania zajrzymy za kulisy pracy ilustratorki i graficzki. Kasia opowie o tym, jak wygląda praca w tym zawodzie, chętnie odpowie na Wasze najdziwniejsze pytania, a później razem spróbujemy sprostać kreatywnym zadaniom ilustratorskim.
Kasia Walentynowicz – ilustratorka, graficzka. Ilustruje między innymi książki dla dzieci. Współpracuje ze studiem graficznym Homework. Opracowuje materiały edukacyjne dla licznych instytucji kultury m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie. Wydawczyni autorskich gier planszowych. Laureatka wielu nagród ilustracyjnych i graficznych, w tym Najpiękniejsza Książka Roku 2022 (konkurs Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek), Książka Roku 2022 (konkurs Polskiej Sekcji IBBY), Najlepsza Książka Dziecięca 2020 roku (konkurs Empiku „Przecinek i kropka”), Grand Jury Prize na BIBF Ananas International Illustration Exhibition 2020 w Pekinie; The White Raven 2021.
spotkanie na podeście przed wystawą / udział w spotkaniu jest możliwy w ramach biletu wstępu do MNW / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
15 czerwca / sobota / 15.00
Surrealistyczne światy – warsztaty komiksowe / Edyta Kranc
Zapraszamy na międzypokoleniowe warsztaty komiksowe wokół wystawy „Surrealizm. Inne mity”. Podczas spotkania będziemy wspólnie tworzyć autorskie krótkie formy komiksowe, korzystając zarówno z podstawowych technik rysunkowych (cienkopis, ołówek), jak i tych bardziej eksperymentalnych (tusz, akwarela, kolaż). Zanurzymy się w świat surrealistycznych artystów, takich jak Erna Rosenstein, Teofil Ociepka, Zdzisław Beksiński czy Wilfredo Lam. Ich prace posłużą nam za punkt wyjścia do eksploracji naszej własnej wyobraźni. Po intensywnej pracy twórczej, podsumowaniem warsztatu będzie wspólne oglądanie powstałych prac, dzielenie się interpretacjami i refleksjami.
Edyta Kranc – instruktorka, rysowniczka, twórczyni komiksów, ilustratorka. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Studium Pedagogicznego na tej uczelni. Prowadzi autorskie warsztaty artystyczne dla dzieci, młodzieży i dorosłych – w tym warsztaty komiksowe. Jej komiksy można znaleźć m.in. w antologiach Polski komiks kobiecy, Komiks wierszem po ukraińsku. Najważniejsze dłuższe formy komiksowe to: Na koniec wszystko spłonie (2018), Zebranie obowiązkowe (2019), Julian i Julian (2020) Złe elfy (2021), Konflikt (2021).
zbiórka w Holu Głównym / bilety w cenie 20 zł dostępne w kasach i online od wtorku poprzedzającego wydarzenie / liczba miejsc ograniczona / ok. 120 min
16 czerwca / niedziela / 11.00-13.30
Jakim zwierzakiem jestem? / animacje polsko-ukraińskie z artystkami Adą Rączką i Mariią Hlushchenko
Podczas warsztatów będziemy obrysowywać siebie nawzajem na dużej kartce papieru, a później zmienimy powstałe kształty w rysunki wymyślonych zwierząt. Inspiracją będą stworzenia napotkane na wystawie „Surrealizm. Inne mity”, książki oraz własna wyobraźnia. Będziemy rysować różnymi rodzajami kredek na papierze.
Ada Adu Rączka – pracuje z obrazami, tekstem i wideo. Szuka sposobów reprezentacji prac reprodukcyjnych (ang. reproductive work), m.in czynności sprzątania, dbania i opieki. Osoba autorska książek poetyckich Nie róbmy nic, błagam. Ale powiedzmy innym, że robiłyśmy (2019) i Chciałośmy (2022) oraz zina Próba wyjścia z brzucha | Próba wejścia do brzucha (2021) stworzonego z Zofką Koftą i Girls* to the Front. Członkini kolektywu Plenum Osób Opiekujących Się.
Mariia Hlushchenko – artystka, pochodzi z Ukrainy. Zajmuje się rysunkiem, fotografią, rzeźbą itp. Obecnie skupia się na fotografii, kocha ją we wszystkich jej formach. Najbardziej przyciąga ją fotografia kreatywna, ponieważ pozwala inspirować się obrazami znanych artystów, brać z nich coś i dodawać kawałek własnej wizji, tworząc coś zupełnie nowego.
spotkanie na podeście przed wystawą / obowiązuje bilet wstępu do Muzeum / liczba miejsc ograniczona / można dołączyć w dowolnym momencie trwania animacji
16 червня / неділя / 11.00-13.30
Яке я звірятко? / Польсько-українські заняття з художницями Адою Рончкою та Марією Глущенко
Під час заняття ми будемо обводити один одного на великому аркуші паперу, а потім перетворимо отримані фігури на малюнки уявних тварин. Натхненням будуть істоти, з якими познайомимось на виставці "Сюрреалізм. Інші міфи", а також книги та власна уява. Ми будемо малювати різними видами олівців на папері.
Ада Аду Рончка – працює з образотворчим мистецтвом, текстом і відео. Шукає способи репрезентації репродуктивної праці (англ. reproductive work), зокрема прибирання, догляду та піклування. Авторка поетичних збірок "Не будемо нічого робити, благаю. Але іншим скажемо, що зробили” (2019) і “Давай захочемо” (2022), а також зіну “Намагаючись вийти з утроби | Намагаючись увійти в утробу” (2021), створених разом із Зофкою Кофтою та "Girls* to the Front". Учасниця колективу “Пленум піклувальників”.
Марія Глущенко – художниця, родом з України. Працює у сфері рисунку, фотографії, скульптури тощо. Основним напрямком її діяльності є фотографія, вона любить її у всіх проявах. Найбільше приваблює креативна фотографія, що дозволяє надихатися образами відомих художників, брати щось від них і додавати частинку власного бачення, створюючи щось абсолютно нове.
зустріч у холі при вході на виставку / вхідний квиток до музею обов'язковий / кількість місць обмежена / приєднатися можна в будь-який час упродовж заняття
16 czerwca / niedziela/ 14.30
Wyobraźnia i surrealistyczne sposoby jej uruchamiania / oprowadzanie rodzinne z Agnieszką Kuczyńską i Stanisławem Makowskim
Trzeba mieć sporo wyobraźni, żeby wymyślić takie sposoby jej uruchamiania, jakie udało się znaleźć surrealistom. W czasie warsztatów skorzystamy z ich doświadczeń. Dowiemy się, co zrobić, kiedy pomysły same nie przychodzą do głowy, wypróbujemy surrealistyczne gry i zabawy. Stanisław Makowski, wnuk Zbigniewa Makowskiego, jednego z najważniejszych polskich artystów związanych z surrealizmem, opowie o tym, jak bawił się z nim dziadek.
Agnieszka Kuczyńska – historyczka sztuki, studiowała na KUL-u, doktorat obroniła w Instytucie Sztuki PAN, pracuje w Instytucie Nauk o Sztuce KUL. Zajmuje się sztuką nowoczesną, szczególnie polską lat 60. i 70., a także recepcją sztuki XIX wieku, malarstwem akademickim i malowanymi kurtynami teatralnymi.
Stanisław Makowski – wnuk artysty Zbigniewa Makowskiego.
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / bilety dla dziecka 20 zł, bilety dla opiekuna 20 zł; dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
SURREALISTYCZNE ANIMACJE W HOLU GŁÓWNYM MUZEUM / OTWARTE ZAJĘCIA RODZINNE
15 czerwca / sobota / 12.00–16.00
16 czerwca / niedziela / 12.00–16.00
Zapraszamy naszą najmłodszą publiczność na animacje, czyli zajęcia artystyczne, na których wykonamy prace plastyczne inspirowane surrealistycznymi dziełami z wystawy. Animacje trwają w godzinach 12.00–16.00 i można dołączyć do nich w dowolnym momencie. Towarzyszy im atmosfera swobody i własnej kreacji. Zapraszamy!
Hol Główny MNW / udział w animacjach jest możliwy w ramach biletu wstępu do MNW / nie obowiązują wcześniejsze zapisy
RODZINNE NIEDZIELE
16 czerwca, 7 lipca / niedziela / 10.15 i 12.15
zbiórka w Holu Głównym Gmachu Głównego MNW / bilety dla dziecka 20 zł (każde kolejne 5 zł), bilety dla opiekuna 20 zł; dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
16 czerwca
Co to jest surrealizm? / Julia Ruszkowska
Czy znacie słowo „surrealistyczny”? Albo zastawiacie się, co znaczą wasze sny? A może lubicie rysować szalone prace i nadawać im intrygujące tytuły? Jeżeli nie wiecie, jak odpowiedzieć na te pytania, to znaczy, że te zajęcia są dla Was! Zapraszamy do wspólnego odkrywania świata surrealistycznych artystek i artystów.
Bilety dostępne od 11 czerwca.
Julia Ruszkowska – absolwentka kieleckiego ,,Plastyka” i Uniwersytetu Warszawskiego, historyczka sztuki. Pracuje jako edukatorka w Muzeum Narodowym w Warszawie. Przyszłość wiąże z pedagogiką i sztuką, prowadzi warsztaty plastyczne oraz lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży.
7 lipca
Surrealistyczne gry i zabawy / Rita Twardziak
Surrealiści często wykorzystywali różne techniki – kolaże, fotokolaże, asamblaże czy dekalkomanie. Czy wiecie, jak to się robi? Lubili też bawić się swoimi pracami, nadawać im szalone tytuły. Podczas zajęć spróbujemy odkryć ich przepisy na surrealistyczne dzieło i zabawę sztuką.
Bilety dostępne od 2 lipca.
Rita Twardziak – historyczka sztuki, nauczycielka, doktorantka UW, związana od wielu lat jako edukatorka z Muzeum Narodowym. Bada sztukę średniowieczną, fascynuje się sztuką współczesną.
MAMA, TATA W MUZEUM
7 i 21 czerwca / piątek / 11.00
Surrealistyczne spojrzenia / Magdalena Kucza-Kuczyńska
Spotkanie na wystawie czasowej „Surrealizm. Inne mity” będzie okazją do osobistego spojrzenia na dzieła artystek i artystów, których twórczość wpisuje się w nurt sztuki surrealistycznej. To także okazja do poznania nowych technik artystycznych, takich jak techniki automatyczne, w tym dekalkomania, a także kolaż czy asamblaż. Zobaczymy także przedmioty surrealistyczne i dowiemy się, na czym polegają eksperymenty fotograficzne. Patrząc na wykreowane przez artystów odrealnione światy, nie sposób oprzeć się pytaniu, czy ich wizje są nam współcześnie dalekie czy bliskie, w dobie aktualnych wydarzeń.
Magdalena Kucza-Kuczyńska – historyczka sztuki, edukatorka MNW, wykładowczyni na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w Wyższej Szkole Artystycznej, autorka tekstów z zakresu antropologii sztuki i arteterapii.
zbiórka w holu głównym w MNW / bilety w cenie 40 zł i 25 zł dostępne w kasie MNW i online od wtorku poprzedzającego spotkanie / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
WYDARZENIA DOSTĘPNE
OPROWADZANIE W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM
8 czerwca / sobota / godz. 16.00
Spacer przez inne mity
Wystawa „Surrealizm. Inne mity” to pokaz wybranych prac artystów, tworzących w nurcie surrealizmu. Narrację wystawy rozpoczynają prace z dwudziestolecia międzywojennego, a kończą dzieła twórców związanych z założonym w latach 50. XX wieku międzynarodowym ruchem Phases. Poza historycznymi już dziś dziełami na wystawie pojawią się też prace artystów współczesnych, wciąż inspirujących się surrealizmem.
zbiórka w Holu Głównym / wstęp wolny / bezpłatne wejściówki do pobrania w kasach i online od 4 czerwca / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
OPROWADZANIA Z AUDIODESKRYPCJĄ
8 czerwca / sobota / godz. 11.00
Surrealizm od podstaw
Na wystawie „Surrealizm. Inne mity” prezentujemy dzieła, które z różnych perspektyw można włączyć w opowieść o polskim surrealizmie. Podczas spotkania przedstawimy twórców związanych z tym wyjątkowym zjawiskiem w sztuce, porozmawiamy o najważniejszych i najbardziej reprezentatywnych dziełach. Spróbujemy też ulokować polską sztukę tego nurtu w szerszej międzynarodowej perspektywie. Porozmawiamy o tym, które tematy najbardziej interesowały artystów i artystki, jakie mechanizmy i wątki są charakterystyczne dla tego momentu w historii sztuki.
27 lipca / sobota / godz. 12.00
W poszukiwaniu niesamowitego
Na wystawie „Surrealizm. Inne mity” odnajdziemy dzieła, które są elementami opowieści o polskim surrealizmie. Poruszają one wiele zagadnień dotyczących metafizyki, magii, okultyzmu i „sztuki prymitywnej”. Postaramy się je zgłębić, zapoznając się z wybranymi dziełami najważniejszych polskich artystów i artystek tworzących w duchu surrealizmu.
wstęp bezpłatny / zapisy pod adresem: [email protected] lub nr telefonu + 48 22 629 50 60 / liczba miejsc ograniczona / ok. 80 min
OPROWADZANIE DLA OSÓB DOROSŁYCH W SPEKTRUM AUTYZMU
27 lipca / sobota / godz. 10.30
Surrealizm – historia, dzieła, artystki i artyści
Surrealizm to wyjątkowy nurt w sztuce powstały we Francji na początku XX wieku. Wkrótce pojawił się też w innych częściach świata, w tym w Polsce. Wystawa „Surrealizm. Inne mity” daje nam możliwość zapoznania się z wybranymi dziełami polskich twórców i twórczyń. Wspólnie obejrzymy wybrane dzieła i razem zastanowimy się, jakie tematy pojawiają się w opowieści o polskim surrealizmie.
wstęp bezpłatny / bezpłatne wejściówki dostępne od 18 czerwca w kasach MNW i online / liczba miejsc ograniczona / ok. 60 min
SZKOŁY I KADRA PEDAGOGICZNA
WARSZTATY DLA NAUCZYCIELEK I NAUCZYCIELI
11 maja / sobota / 11.00 i 14.00
Surrealizm bez granic / Monika Miżołębska
Czy sztuką może rządzić podświadomość i przypadek? Surrealiści dążyli do uwolnienia się spod kontroli rozumu oraz narzuconych norm. Ich celem było poszukiwanie wolności twórczej, dlatego m.in. odwoływali się do podświadomości, obaw, przeczuć i wspomnień. Inspirowali się także marzeniami sennymi, baśniami, mitami i sztuką dziecięcą. Wykorzystywali rozmaite techniki artystyczne. Zapraszam na warsztaty, podczas których zobaczymy, w jaki sposób surrealiści zrewolucjonizowali sposób myślenia o przestrzeni i kompozycji obrazu.
udział bezpłatny / 120 minut / Gmach Główny MNW / spotkanie w Holu Głównym / liczba miejsc ograniczona / wejściówki dostępne w kasie i online od wtorku 7 maja, od godziny 10.00
ZAJĘCIA NA ZAMÓWIENIE
LEKCJE MUZEALNE
Co to jest surrealizm? / przedszkola i klasy 1–3 szkoły podstawowej
Morskie potwory, fantastyczne zwierzęta, kosmiczne pojazdy i krajobrazy – wyobraźnia surrealistycznych artystów nie miała żadnych granic. Inspiracji szukali w krainie snów i przypadkowych zdarzeniach. Podczas zajęć podążymy tropem dziwacznych i niezwykłych światów w surrealistycznych dziełach polskich artystów.
Surrealistyczne rewolucje / klasy 4–8 szkoły podstawowej
A gdyby tak przedmiotom codziennego użytku nadać zupełnie nowe znacznie? Sprawić, żeby stały się dziwne i obce? Pozwolić, by o powstaniu dzieła sztuki decydował przypadek? Brzmi intrygująco? Zapraszamy na zajęcia, w czasie których odkryjemy twórcze techniki surrealistyczne, takie jak: kolaż, asamblaż czy frotaż oraz zagramy w „wybornego trupa”.
Surrealizm. Ucieczka od rzeczywistości / szkoły ponadpodstawowe
Czym surrealizm różnił się od innych awangard XX wieku? Dlaczego surrealiści za wszelką cenę próbowali zburzyć logiczny porządek rzeczywistości i usunąć z twórczego aktu wszystkie objawy racjonalnego myślenia? Podczas zajęć zobaczymy, jakie inspiracje polscy artyści i artystki czerpali z brawurowych eksperymentów francuskich surrealistów – od lat 20. XX wieku aż po współczesność. Wypróbujemy też surrealistyczne działania i sprawdzimy, dokąd zaprowadzi nas, tak uwielbiany przez surrealistów, przypadek.
OPROWADZANIA
Zapraszamy grupy i gości indywidualnych do zwiedzania wystawy z przewodniczkami MNW. Wspólnie przemierzymy wystawę, poznając najważniejsze wątki i kluczowe dzieła. Terminy i godziny oprowadzań dostosowujemy do potrzeb zamawiających.
Rezerwacja lekcji muzealnych i oprowadzań odbywa się od poniedziałku do piątku w godz. 8.30–16.00 pod nr tel. 22 621 10 31 wew. 246 lub 227.
AUDIOPRZEWODNIKI I DRUKI EDUKACYJNE
Podczas zwiedzania wystawy zachęcamy do korzystania z audioprzewodników w języku polskim i angielskim, oraz przewodnika w PJM i audiodeskrypcji. Z myślą o najmłodszej publiczności przygotowaliśmy słuchowisko dla dzieci o przygodach Antka i jego „dziurawej misji”. Jak potoczy się ta surrealistyczna przygoda, posłuchajcie sami! Tekst napisał Jan Bliźniak, ilustracje stworzyła Kasia Walentynowicz (Homework), przeczytali: Marta Kochlewska, Matylda Kochlewska, Marcin Matuszewski, Marek Płuciniczak, Zuzanna Szor.
Nagrania są dostępne bezpłatnie na stronie www.mnw.art.pl/multimedia.
Przed wejściem na wystawę można także pobrać druki edukacyjne dla dzieci i dorosłych do aktywnego zwiedzania wystawy.
PROGRAM WYDARZEŃ KULTURALNYCH TOWARZYSZĄCYCH WYSTAWIE
BAL SURREALISTYCZNY
20 lipca 2024 / sobota / godz. 19:30 – 2:00
Tego wieczora otworzymy przestrzenie Muzeum na wyjątkową noc wypełnioną muzyką i tańcem.
Zachęcimy gości do przybycia na bal w stroju surrealistycznym, do którego inspiracji dostarczy bogactwo prac prezentowanych na wystawie. Tego wieczoru wystąpi legendarny zespół Księżyc, powstały na początku lat 90. ubiegłego stulecia i reaktywowany w 2014 roku. Inspirowany obrzędami ludowymi teatralno-performatywny występ zabierze nas w podróż w świat mrocznych baśni, surrealistycznych wizji i czarnego humoru. Po koncercie nadejdzie czas dla wszystkich gości na uwolnienie ciał w nieskrępowanym tańcu, jak na bal przystało. W Muzeum wybrzmi rytmiczna, hipnotyzująca muzyka grana przez DJ-a występującego pod pseudonimem Cafe de la Jungle i pochodzącą z Wietnamu, mieszkającą w Holandii artystkę Kimmah.
Program:
Księżyc (PL)
Cafe de la Jungle (PL) – DJ set
Kimmah (VN/NL) – live
Zespół Księżyc w składzie:
Agata Harz (głos, obiekty grające)
Katarzyna Smoluk-Moczydłowska (głos, obiekty, instrumenty klawiszowe)
Lechosław Polak (akordeon, instrumenty klawiszowe)
Remigiusz Mazur Hanaj (taśmy, skrzypce, lira korbowa, obiekty grające)
Robert Niziński (klarnet, instrumenty klawiszowe, obiekty grające)
Współpraca przy koncepcji i realizacji wydarzenia:
Wojciech Gwadera, Marta Kaczmarek, Krzysztof Kowalczyk
bilety dostępne online od 28 maja 2024 r.
ALE MEKSYK!
SURREALISTYCZNE ŚWIATY LEONORY CARRINGTON
Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Big Book Festival zapraszają na tryptyk wydarzeń
23 czerwca 2024 / niedziela
Wykład biograficzny, aktorskie czytanie opowiadań w wykonaniu Katarzyny Herman i Wojciecha Kalarusa oraz zwiedzanie z oprowadzaniem będą towarzyszyły nowej wystawie „SURREALIZM. INNE MITY” realizowanej przez Muzeum Narodowe w Warszawie od 10 maja do 11 sierpnia oraz 12. edycji Dużego Festiwalu Czytania odbywającego się w dniach 21-23 czerwca pod hasłem JESTEŚMY ILUZJĄ!
Trzy wydarzenia łączące surrealizm w literaturze i sztuce odbędą się w niedzielę, 23 czerwca.
1. KOBIETA W GALOPIE – WYKŁAD MAŁGORZATY CZYŃSKIEJ
23 czerwca 2024 / niedziela / 14:00-15:00
Big Book Cafe MDM, ul. Koszykowa 34/50, wstęp wolny
Małgorzata Czyńska, historyczka sztuki, krytyczka i autorka bestsellerowych książek o najsłynniejszych kobietach z obrazów, wygłosi wykład o życiu Leonory Carrington (1917-2011), pochodzącej z Anglii malarki, rzeźbiarki i pisarki surrealistycznej. Carrington tworzyła magnetyzujące obrazy, w których treści autobiograficzne łączyły się z motywami magii, okultyzmu, alchemii i metamorfoz. Bohaterami wielu jej prac były zwierzęta – galopujące konie, gepardy, hieny. Podobne wątki i postaci pojawiały się w jej tekstach literackich. Carrington uciekła z bogatej konserwatywnej brytyjskiej rodziny, by w Paryżu związać się ze starszym od siebie o ćwierć wieku Maksem Ernstem i zanurzyć w środowisku surrealistów. Drugą połowę życia spędziła w Meksyku, otoczona artystyczną diasporą. Jej prace ustanawiały rekordy na aukcjach, tam też napisała wybitne opowiadania i słynną nowelę „Trąbka do słuchania”. Gdy w wieku 94 lat umierała w Mexico City, świat żegnał ostatnią żyjącą surrealistkę.
2. SURREALIZM DO SŁUCHANIA
23 czerwca 2024 / niedziela / 16:00-17:00
Dziedziniec Lorentza, Muzeum Narodowe w Warszawie, Al. Jerozolimskie 3, wstęp wolny
Opowiadania Leonory Carrington czytają: Katarzyna Herman i Wojciech Kalarus.
Interpretowane teksty niedawno opublikowano w tomie „Siódmy koń. Opowiadania zebrane” w tłumaczeniu Maryny Ochab i Michała Kłobukowskiego, wydanym przez Wydawnictwo Filtry. Twórczość literacka Carrington wpisuje się w buntowniczą i barwną karierę artystki, skandalistki i feministki.
Już pierwsze opowiadanie – „Debiutantka” wiele mówiło o jej wyobraźni i udrękach kobiet. Bohaterki tekstów Carrington próbując wyrwać się z opresyjnego otoczenia, szukają schronienia w świecie jak ze snu. Zwierzęta są ich najwierniejszymi przyjaciółmi. Metamorfozy, krwawe obrzędy i jatki otwierają drogę ucieczki i pozwalają rozprawić z wrogami. Aktorzy przedstawią m.in. opowiadania: „Debiutantka”, „Białe króliki” i „Neutralny mężczyzna”, które powstawały w szczęśliwych latach paryskich Carrington, podczas pobytu w Nowym Jorku w czasie II wojny światowej oraz już po emigracji w Meksyku. Teksty łączy wyobraźnia, która nie zna granic. W mistrzowskich miniaturach zdarzyć się może wszystko. Między opowiadaniami wybrzmią przepisy na surrealistyczną sztukę życia z książki Agnieszki Taborskiej „Świat zwariował. Poradnik surrealistyczny. Jak przeżyć” (Wydawnictwo Bosz) – aktorzy przytoczą inspirujące rady pozwalające „wzbić się ponad rzeczywistość”. Które i w jakiej kolejności – o tym zadecyduje publiczność.
3. „SURREALIZM. INNE MITY” Z OPROWADZANIEM
23 czerwca 2024 / niedziela / 17:00-18:00
Muzeum Narodowe w Warszawie, Al. Jerozolimskie 3
Po zakończeniu aktorskiego czytania widzowie będą mogli nieodpłatnie zwiedzić wystawę „SURREALIZM. INNE MITY” samodzielnie lub z oprowadzeniem.
Przekrojowa wystawa to okazja do prześledzenia tendencji surrealistycznych w sztuce polskiej ostatniego stulecia. Głównym założeniem ekspozycji jest porzucenie ortodoksyjnego sposobu myślenia o samym surrealizmie jako o historycznym ruchu mającym określone ramy czasowe na rzecz potraktowania go jako zjawiska globalnego, inkluzywnego i różnorodnego. Narrację wystawy rozpoczną prace z dwudziestolecia międzywojennego, a zakończą dzieła twórców związanych z założonym w latach 50. XX wieku międzynarodowym ruchem Phases. Historyczną narrację uzupełnią prace twórczyń i twórców współczesnych. Na ekspozycji będzie można zobaczyć typowe techniki surrealistyczne, takie jak dekalkomania, surrealistyczne przedmioty, pokażemy także szeroki wybór surrealistycznej fotografii.
Liczba miejsc na zwiedzanie z oprowadzeniem jest ograniczona.
Obowiązują bezpłatne wejściówki rozdawane po aktorskim czytaniu.
KINO LETNIE
4, 11, 18, 25 lipca 2024 / czwartek / 21:30
1, 8, 22, 29 sierpnia 2024 / czwartek / 21:00
Dziedziniec Lorentza Muzeum Narodowe w Warszawie / wstęp wolny
Kuratorka: Ewa Szabłowska
Raz w tygodniu w lipcu i sierpniu, w ramach letniego programu realizowanego na Dziedzińcu Lorentza, zapraszamy na kino plenerowe. Pokażemy 8 filmów tematycznie związanych z odbywającą się w Muzeum Narodowym w Warszawie wystawą czasową „Surrealizm. Inne mity”.
Cykl jest realizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Nowe Horyzonty.
Program kina letniego zostanie opublikowany w czerwcu 2024 roku.
SŁUCHOWISKO
Tomasz Kowalski „Sen”
premierowe słuchowisko prezentowane w przestrzeni wystawy
Słuchowisko Tomasza Kowalskiego to kolaż dźwięków z nagrań terenowych oraz własnych muzycznych improwizacji. Utwór stanowi symboliczny zapis snu artysty po śmierci bliskiej osoby. W tym przyśnionym rytuale pożegnania łączyły się ze sobą dźwięki ludowych instrumentów, dzwonów i organów oraz pieśni pogrzebowych wykonywanych przez członków nieistniejącej wspólnoty. Nagranie wyprodukowano w ramach prowadzonej przez artystę wytwórni muzycznej Alicja wydającej utwory innych twórców oraz własną muzykę i słuchowiska.
___
Koncepcja i koordynacja programu wydarzeń edukacyjnych: , (Dział Edukacji)
Koncepcja i koordynacja programu dla szkół: , Edyta Rubka-Kostyra (MCES)
Koncepcja i koordynacja programu wydarzeń kulturalnych: , (Dział Projektów Kulturalnych)