Kolekcja Sztuki Islamu
Kolekcję Sztuki Islamu, liczącą ponad 1500 muzealiów, tworzą zabytki sztuki arabskiej, perskiej i tureckiej oraz Indii muzułmańskich. Składają się na nie manuskrypty, wyroby ceramiczne, tkaniny oraz obiekty wykonane z metalu, szkła, drewna i kamienia. Zalążkiem zbiorów były dary kolekcjonerów, a jednocześnie od początku zespół ten powiększano dzięki zakupom.
Do najstarszych zabytków wchodzących w skład kolekcji należą arabskie i perskie wyroby ceramiczne, m. in. misy z Niszapuru (X w.). Część wczesnych obiektów ceramicznych trafiła do Muzeum dzięki polskim archeologom pracującym w krajach muzułmańskich. W Kolekcji Sztuki Islamu przechowywany jest m.in. zbiór bliskowschodnich lampek oliwnych oraz ostraki z Faras.
Rękopisy, zaliczane w sztuce muzułmańskiej do najcenniejszych, reprezentuje w kolekcji kilka ksiąg kaligrafowanych różnymi duktami pisma arabskiego. Dwie z nich – Dywan (zbiór wierszy) irańskiego poety Hafeza oraz poemat romantyczny Jusuf i Zulejka Dżamiego, ilustrowane są miniaturami. Przechowywane w zbiorach rękopisy poświadczają podziwiany na całym świecie niebywały kunszt perskich miniaturzystów, kaligrafów i wykonawców ozdobnych opraw książkowych.
Pokaźny zespół w kolekcji stanowią wyroby metalowe, przeważnie użytkowe – świeczniki, kadzielnice, tace, półmiski, szkatuły, lampy czy wyroby jubilerskie. Jednym z najcenniejszych przedmiotów jest perska misa magiczno-lecznicza z XVII w., bogato zdobiona inskrypcjami koranicznymi. Została ofiarowana przez Jadwigę Mrozowską-Toeplitz, słynną podróżniczkę i aktorkę. Absolutnie unikatowym na skalę światową zabytkiem jest osmańska butla do wody (matara) z XVI w., używana najprawdopodobniej na dworze sułtanów tureckich, wykonana ze skóry i zdobiona arabeskowymi ornamentami. Zbiory sztuki muzułmańskiej MNW uzupełniają kamienne elementy architektoniczne, w tym marmurowy kapitel z Madinat az-Zahra (Hiszpania) z X w. oraz wyroby z kamieni półszlachetnych, a wśród nich talizmany i pieczęcie z terenów Bliskiego Wschodu i Indii z rytymi, kaligrafowanymi inskrypcjami.
Szczególną wartość historyczną i artystyczną przedstawia zespół szklanych flakoników kosmetycznych zdobionych ornamentami wykonanymi w najróżniejszych technikach. Naczynka te, ofiarowane przez Władysława Semerau-Siemianowskiego, który na początku XX w. pracował w Turcji Osmańskiej jako lekarz, pochodzą z pierwszych wieków islamu, czyli z okresu VIII–XIII w., z terenów Bliskiego Wschodu.