Kolekcja Sztuki Japońskiej

Kolekcja Sztuki Japońskiej należy do jednych z największych w Polsce, liczy ponad 3000 zabytków. Składają się na nią dzieła malarstwa, rzeźby, grafiki i rzemiosła artystycznego z okresu Edo (1603–1868), Meiji (1868–1912) i XX w. Powstała w dużej mierze dzięki hojności ofiarodawców, którzy już od początków istnienia Muzeum wzbogacali jego zbiory. Za początek Kolekcji uważa się zapis Stanisława Glezmera z 1919 r., który ofiarował MNW wyroby z ceramiki, emalii, kości słoniowej, kilka rycin i obrazy, które zgromadził podczas podróży do Azji Wschodniej w 1908 r.

Istotną część kolekcji stanowi ponad 800 grafik – drzeworytów ukiyo-e i shin hanga, w tym niemal kompletny słynny cykl pejzażowy Hiroshige Pięćdziesiąt trzy stacje na gościńcu Tôkaidô  oraz prace takich uznanych artystów, jak Utagawa Kunisada, Kunichika i Eizan. Swój obecny kształt zawdzięcza przede wszystkim darom rodziny Dembińskich oraz Olgierda Koreywy.

W kolekcji malarstwa znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków w Zbiorach Sztuki Orientalnej MNW – zwój autorstwa prawdopodobnie najsłynniejszego artysty z Kraju Kwitnącej Wiśni, Katsushiki Hokusaiego. Ciekawą grupę stanowią współczesne dzieła japońskiego malarstwa. które trafiły do Muzeum w 1973 r., ofiarowane przez wydawcę Mochidę Mitsugiego.

Podstawą zbiorów rzemiosła artystycznego jest bogata kolekcja metali. Należą do niej między innymi wspaniałe wyroby dekorowane techniką emalii komórkowej (cloisonné). Zachwyca w nich maestria wykonania, wysmakowana kolorystyka i różnorodność kształtów. Zbiór ten w dużym stopniu opiera się na darze wdowy po producencie muzycznym Julesie Henrym Blocku z 1935 r. Ważne miejsce w zbiorze metali zajmuje również licząca ok. 120 sztuk kolekcja jelców (tsub ), wyróżniających się mnogością zdobień.

Na uwagę zasługuje również zespół ceramiki. Są to między innymi wyroby porcelanowe typu imari, w tym majestatyczne, gęsto zdobione wazy oraz fajans satsuma , zachwycający precyzją dekoracji i złoceniami, niezwykle ceniony przez Europejczyków. Dzięki darowi Henryka Grohmana w MNW znajduje się czarka, będąca ciekawym przykładem zastosowania wyjątkowej japońskiej techniki kintsugi, polegającej na naprawie potłuczonych wyrobów ceramicznych przy pomocy laki z dodatkiem złota.
Istotną rolę w Kolekcji Sztuki Japońskiej odgrywa zbiór miniaturowej rzeźby z kości i drewna (netsuke i okimono), będący obecnie jednym z największych w Polsce. Wielość tematów, precyzja wykonania oraz nawiązania do tradycji i religii sprawiają, że te drobne figurki nieustannie wzbudzają powszechny zachwyt.

W kolekcji znajduje się również dużo wyrobów z laki – są ta zarówno przedmioty codziennego użytku, jak i dekoracyjne, zdobione często masą perłową oraz złotem. Do obiektów tego typu należą niewielkie puzderka (inrô), pełniące funkcję kieszeni, noszone przez samurajów i arystokrację przy kimonach.

W MNW przechowywana jest też niespotykana w Polsce kolekcja katagami  – artystycznych szablonów do zdobienia tkanin. W 2008 r. duży ich zbiór ofiarował Ishimi Ôsugi z Suzuka, artysta, którego rodzina od kilku pokoleń trudni się wykonywaniem tych finezyjnie wycinanych form.

Kolekcja Sztuki Japońskiej

 

Justyna Załęska, e-mail: