Dziedziniec Główny MNW w nowej odsłonie
Wybór stanowi reprezentatywny zbiór spośród największej w Polsce kolekcji rzeźb należącej do Muzeum Narodowego w Warszawie. Składają się na nią prace artystów od XVI wieku do dziś wykonane w różnych technikach rzeźbiarskich. Ze względów na warunki atmosferyczne w galerii pod gołym niebem mogły stanąć tylko dzieła wykonane w kamieniu i metalu.
Większość rzeźb prezentowanych na Dziedzińcu MNW powstała na początku XX wieku. Najwcześniejsza z nich to praca Xawerego Dunikowskiego zatytułowana Fatum. Jest to jedna z nielicznych zachowanych rzeźb z pierwszego okresu twórczości artysty, który plasuje Dunikowskiego w rzędzie inicjatorów nowoczesnej rzeźby europejskiej. Refleksja artysty nad istotą ludzkiej egzystencji przybrała ekspresjonistyczną formę. Na wybór tematu zaważyły tendencje filozoficzno-literackie Młodej Polski środowiska krakowskiego, a zwłaszcza atmosfera, jaką roztłaczał Stanisław Przybyszewski. Dunikowski stworzył kilka wersji rzeźby, największą ponad czterometrową można oglądać w parku w Królikarni.
Cztery rzeźby eksponowane na Dziedzińcu są autorstwa Henryka Kuny, którego najbardziej reprezentatywne prace znajdują się w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Ten świetny rzeźbiarz po okresie fascynacji twórczością Augusta Rodina, z którą zetknął się w trakcie swoich pobytów w Paryżu, zwrócił się w stronę rzeźby antycznej, czego przykładem są prezentowane prace. Ich zwartość bryły, rytm, łagodna linia oraz gładka powierzchnia wskazując na dążenie artysty do nadania rzeźbom piękna idealnego. Henryk Kuna sam odkuwał swoje rzeźby w kamieniu, bardzo starannie je wykańczając.
W nurcie klasycyzującej rzeźby odnajdziemy na Dziedzińcu także dwie prace Edwarda Wittiga, Ewa umieszczona przy fontannie oraz Pax, personifikacja pokoju. Muzeum Narodowe w Warszawie posiada największy zbiór prac artysty, które trafiały do kolekcji w wyniku ewakuacji pracowni podczas II wojny światowej. Dzięki uratowaniu spuścizny Wittiga i z zachowanych modeli możliwa była rekonstrukcja pomnika Lotnika, pomnika Peowiaka i Juliusza Słowackiego, które wpisują się dziś w przestrzeń miejską Warszawy. Wittig związany był ze stolicą, miejscem swojego urodzenia, także jako profesor Szkoły Sztuk Pięknych (późniejszej ASP) oraz Politechniki Warszawskiej.
Autorem innego wizerunku Ewy, który znajdzie się na Dziedzińcu Głównym Muzeum jest August Zamoyski. W jego twórczości odnaleźć można wiele aktów kobiecych. Eksponowana Ewa wykonana w czarnym granicie bretońskim pokazywana była na XX Biennale w Wenecji w 1936 roku oraz rok później na Międzynarodowej Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu, gdzie zdobyła Grand Prix. Druga wersja tej rzeźby znajduje się w Museo de Arte Moderne w São Paulo.
Kolejny prezentowany akt to rzeźba Stanisława Horno-Popławskiego zatytułowana Janiela. Twórczość Popławskiego trwała niemal siedemdziesiąt lat i ewoluowała od monumentalnego klasycyzmu w okresie międzywojennym przez realistyczne tendencje początku lat pięćdziesiątych do dzieł bliskich abstrakcji. Janielę artysta wykuł w 1956 roku w swojej sopockiej pracowni. Stanowi czasowy łącznik pomiędzy rzeźbami prezentowanymi przed wejściem do MNW, które powstały na początku XX wieku do lat 30., a późniejszymi autorstwa Tadeusza Łodziany i Marii Papy Rostkowskiej. Te dwie prace wymykają się poza ramy klasycznej figuracji. Rzeźba Łodziany nawiązuje do uproszczonej sylwetki ludzkiego ciała, postaci Chrystusa Frasobliwego z kapliczek przydrożnych. Abstrakcyjne uproszczenie formy, ażurowe prześwity i skośnie cięte płaszczyzny figury są charakterystyczne dla twórczości artysty. Praca jedynej kobiety-rzeźbiarki w tym gronie, monumentalna, wykonana z twardego kamienia, którą artystka sama odkuła, tak samo jak pozostałe rzeźby z Dziedzińca Głównego Muzeum jest wariacją na temat cielesności. Powstała we włoskiej Pietrasanta, gdzie w pobliskich kamieniołomach wydobywano marmury dla Michała Anioła.
Galeria rzeźby na Dziedzińcu to zaledwie ułamek kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, której większość jest przechowywana i eksponowana w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni.