Spragnieni piękna. Pokaz specjalny / 26 stycznia - 26 marca 2017
„Spragnieni piękna” – cykl wykładów towarzyszących pokazowi
W 1925 roku w Paryżu otwarto Międzynarodową Wystawę Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa. Przez siedem miesięcy piętnaście tysięcy wystawców z dwudziestu krajów prezentowało najlepsze wyroby art déco, czyli sztuki dekoracyjnej. Wystawę obejrzało szesnaście milionów osób, a art déco stało się jednym z czołowych zjawisk w sztuce XX wieku.
Muzeum Narodowe w Warszawie / Kino MUZ / wstęp wolny
25 lutego / sobota / 16.00
Art déco: Francja / prof. Andrzej Olszewski
Formy art déco obejmowały każdy element otoczenia człowieka: meble, ubiory, przedmioty wyposażenia wnętrza. Odznaczały się wpływami orientalnymi, zgeometryzowaną pod wpływem kubizmu i ekspresjonizmu linią, elementami sztuki egipskiej, asyryjskiej, a także ludowej. Do czołowych twórców francuskiego art déco należeli projektant mody Paul Poiret, projektant mebli Jacques-Emile Ruhlmann, tworzący wyroby ze szkła René Lalique i Maurice Marinot oraz biżuterię – Érte, czy firma Cartier.
4 marca / sobota / 16.00
Tradycja i nowoczesność w rzeźbie Jana Lamberta-Ruckiego / Artur Winiarski
Lata 20. i 30. XX wieku to najciekawszy okres w twórczości Jana Lambert-Ruckiego, artysty urodzonego w Krakowie, a tworzącego w Paryżu. Współpracując z kubistami, jako protegowany Léonce’a Rosenberga, kreował nowoczesną, geometryczną formę, odwołując się jednocześnie do wczesnochrześcijańskiej tradycji sztuki bizantyńskiej. Swoje zainteresowania sztuką afrykańską, realizował jako jeden z najwybitniejszych projektantów estetyki art déco. W dorobku artysty znajdziemy zatem nowoczesne rzeźby kubistyczne, obok luksusowych przedmiotów o charakterze użytkowym – mebli, elementów wystroju wnętrz oraz biżuterii. Interesująca jest także transformacja formy i celów stawianych rzeźbie przez artystę w dwudziestoleciu międzywojennym. Od rzeźby inspirowanej tematyką religijną do przedmiotu o charakterze sakralnym, a więc podporządkowanemu schematom ikonografii chrześcijańskiej oraz umiejscowieniu w przestrzeni świątyni.
11 marca / sobota / 16.00
Art déco: Polska / prof. Andrzej Olszewski
Udział Polski w Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu 1925 roku był pierwszym wystąpieniem niepodległego kraju na międzynarodowej arenie artystycznej. Polska art déco kształtowała się w kręgu młodopolskiej ludowości, poddanej geometryzacji pod wpływem rodzimego kubizmu, czyli formizmu. Do czołowych twórców sztuki dekoracyjnej w Polsce należeli architekt Tomasz Czajkowski, rzeźbiarze Karol Stryjeński i Jan Szczepkowski, malarka Zofia Stryjeńska oraz Wojciech Jastrzębowski. W1926 roku założyli spółdzielnię ŁAD, która ukształtowała styl polskiego wnętrza.
18 marca / sobota / 16.00
Art déco: Ameryka / prof. Andrzej Olszewski
Architektura amerykańskich wieżowców lat 20. i 30. XX wieku to najlepszy okres rozwoju form art déco w tym kraju. W projektach na mniejszą skalę, takich jak dekoracje wnętrz można odnaleźć wzory płynące z Francji, kolebki art déco, wzbogacone miejscową tradycją sztuki meksykańskiej i indiańskiej. Amerykańską sztukę dekoracyjną tworzyli m.in. architekci William van Allen, Raymond Hood, Ralph Walker, rzeźbiarz Lee czy też projektujący dla przemysłu Donald Deskey.
25 marca / sobota / 16.00
Mity lat 30. XX wieku w świetle tzw. poprawności politycznej / prof. Andrzej Olszewski
Sztuka lat trzydziestych to różnorodne formy oscylujące między tradycją głównie klasyczną a nowatorstwem awangardy. W państwach totalitarnych uchodziła ona za wzorcową. Rozwijała się także w krajach dalekich od tego ustroju. Poprawność polityczna nazywa tę sztukę „faszystowską” co jest daleko idącym uproszczeniem. W sztuce faszystowskiej Italii rozwijały się różnorodne formy i są one bardzo zbieżne ze sztuką polską. Kontrowersje te ujawniła wystawa sztuki włoskiej w 1935 roku w Warszawie.
Prowadzący
Andrzej K. Olszewski (ur.1931) – historyk sztuki. Emerytowany profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Autor dwustu prac z zakresu polskiej i powszechnej historii architektury i sztuk plastycznych XIX i XX w., w tym książek: Nowa forma w architekturze polskiej 1900–1925. Teoria i praktyka (1967), Sztuka Warszawy (1986, współautor), Dzieje sztuki polskiej 1890–1980 w zarysie (1988), An Outline History of Polish 20th Century Art and Architecture 1890–1980 (1989), Szeptycki i jego kościoły w Ameryce. Szeptycki and His Churches in America (2000, współautor Irena Grzesiuk – Olszewska), Polska i Polacy na powszechnych wystawach światowych 1851-2000, (2005 współautor A.M.Drexlerowa), Art déco i lata trzydzieste w Ameryce a sztuka europejska (2013). Jest członkiem wielu organizacji, w tym Art déco Society of New York.
Artur Winiarski – historyk sztuki. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Obecnie doktorant w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Kurator muzeum Villa la Fleur w Konstancinie-Jeziornej. Autor cyklu wystaw i monografii Mistrzowie École de Paris.
Koordynacja ze strony Działu Edukacji MNW:
Źródła ilustracji:
ilustracja tytułowa: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Paris-FR-75-Expo_1925_Arts_d%C3%A9coratifs-pavillon_de_Pologne.jpg
wykład 25 lutego: Pomadka w etui z zegarkiem, Francja, lata 20. XX w., kolekcja Adama Leja
wykład 4 marca: Jan Lambert-Rucki, Dwie maski, 1924, kolekcja Marka Roeflera / Villa la Fleur
wykład 11 marca: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Warszawa_Rzezba_Rytm_Henryk_Kuna.jpg#filelinks
wykład 18 marca: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Radio_City_Music_Hall_4241559481_8195797e1d.jpg
wykład 25 marca: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Muzeum_Narodowe_w_Warszawie.jpg