Kolekcja Sztuki Chińskiej

Kolekcja Sztuki Chińskiej jest największym tego typu zbiorem w Polsce i obejmuje ponad 5000 zabytków. Składają się na nią: ceramika, malarstwo zwojowe, kaligrafia, drzeworyty i estampaże, przedmioty z metalu, nefrytu, laki i szkła, rzeźba w drewnie, kości słoniowej, kamieniu oraz tkaniny.

Budowana przez dziesięciolecia kolekcja opiera się głównie na darach i zakupach. Większość zabytków powstała w epoce Qing (1644–1911), ale w zbiorach znajdują się również dzieła wywodzące się z epok wcześniejszych. Najstarsze z nich to przedmioty i figurki grobowe  z okresu Walczących Królestw (V–III w. p.n.e.).

Istotną i dominującą rolę w Kolekcji Sztuki Chińskiej MNW odgrywają wyroby z ceramiki, głównie porcelany, pochodzącej z XVII–XIX w. W zbiorze najwcześniej datowane są dwie seladonowe czarki: z Dynastii Południowej Song  (1127–1279), dekorowana kwiatem peonii i z epoki Yuan  (1271–1368) zdobiona rybkami. Duży wpływ na jakość kolekcji porcelany miał dar Elżbiety Kawenoki-Minc i Bronisława Minca z 1995 r.

Trzon zbiorów drzeworytu stanowi kolekcja wybitnego sinologa prof. Witolda Jabłońskiego przekazana Muzeum w 1962 r. przez żonę prof. Antoninę Obrębską-Jabłońską. Prace drzeworytników ludowych zbierane przez Jabłońskiego podczas jego podróży po Chinach w latach 30. XX w. obejmują blisko 1000 grafik, m.in. obrazków noworocznych  (nianhua) i estampaży  (papierowych odbitek z płaskorzeźbionych płyt). Ze względu na przekrojowy i całościowy charakter kolekcji oraz jej proweniencję, stanowi ona jeden z najciekawszych światowych zbiorów chińskiego drzeworytu ludowego.

Zbiory malarstwa obejmują około 200 malowideł i kaligrafii. Są to w przeważającej części zwoje pionowe pochodzące z epoki Qing i 1. poł. XX w. Szczególnie liczną grupę stanowią przykłady malarstwa pejzażowego oraz powtórzenia i falsyfikaty – nawiązania do malarstwa wcześniejszych epok. Poza pejzażem, dość liczne są także przedstawienia figuralne, w tym portrety, oraz malarstwo religijne – buddyjskie i taoistyczne. Najcenniejsze dzieła malarskie pochodzą od konesera sztuki wschodnioazjatyckiej Romana Kutyłowskiego.

Dzięki testamentowi Ignacego Jana Paderewskiego, jednego z ojców polskiej niepodległości, do Muzeum trafiła niezwykle interesująca i różnorodna, licząca około 700 zabytków, kolekcja sztuki chińskiej. Jej podstawą jest stojący na najwyższym europejskim poziomie pokaźny zbiór metalowych naczyń  zdobionych techniką emalii komórkowej (cloisonné). W skład daru wchodzi również grupa XVIII i XIX-wiecznych kadzielnic  oraz innych wyrobów z brązu, ciekawe zabytki z porcelany, z kości, laki i kamienia, a także z barwionego szkła.

W kolekcji znajduje się też zbiór tkanin z XIX i początku XX w. Są to stroje kobiece i męskie, akcesoria związane z ubiorem i życiem codziennym, piękne hafty i kesi (tapiserie) oraz emblematy urzędnicze, tzw. kwadraty mandaryńskie.
Ponadto, zbiór tworzą wyroby z metalu: naczynia rytualne, wazy, dzwony, różne przedstawienia figuralne związane ze światem wierzeń i symboli, rzeźba w kamieniu – w tym grupa eleganckich zapinek do pasa oraz nefrytowe czarki . Występują też ciekawe przykłady rzeźby drewnianej. Polichromowana figura Guanyin  i złocona głowa  (fragment posągu Dashizhi) z Chin Zachodnich datowana na XIII–XIV w. są z kolei atrakcyjnymi i równocześnie najcenniejszymi przykładami rzeźby w drewnie.

W kolekcji znajdują się także meble oraz rzeźba i przedmioty użytkowe z kości słoniowej. Nie można również pominąć niezwykle charakterystycznych dla sztuki Azji przedmiotów wykonanych z laki – czerwonej rzeźbionej i czarnej, inkrustowanej masą perłową.