Wystawy
BRUEGEL w towarzystwie / Skarby Muzeum Narodowego w Warszawie
4 października – 3 listopada 2019
Pokaz specjalny z cyklu Skarby Muzeum Narodowego w Warszawie
Z okazji przypadającej w tym roku 450. rocznicy śmierci Bruegela oraz 350. rocznicy śmierci Rembrandta MNW wpisuje się w międzynarodowe obchody uczczenia obu artystów, organizując dwa odrębne pokazy ich grafik. Zaprezentowane zostaną dzieła od najwcześniejszych po dojrzałe, najwybitniejsze – wszystkie pochodzące z czasów życia artystów (a nie, jak to się czasem zdarza w przypadku grafiki, odbitki wykonane z zachowanych płyt znacznie później, sto i więcej lat po śmierci twórcy).
Bruegel i Rembrandt są znani głównie jako znakomici malarze, ale zajmowali się również grafiką. Obaj odwoływali się do tradycji, jednak ich szczególnie twórcze osobowości powodowały, że była ona dla nich jedynie źródłem inspiracji, a nie gotowych rozwiązań. Zasadnicza różnica między artystami polega na odmiennym podejściu do medium graficznego. Bruegel wykonał własnoręcznie jedną akwafortę (Polowanie na dzikie króliki), ale opracował liczne rysunki-projekty przeznaczone do przeniesienia w techniki graficzne przez zawodowych rytowników. Rembrandt natomiast traktował grafikę jako autonomiczne medium, nie tylko sam opracowywał kompozycje na płycie, ale własnoręcznie je odbijał, eksperymentując we wszystkich zakresach – od sposobu opracowywania płyty po rodzaje użytego do odbitek papieru – wciąż poszerzając, jak nikt przed nim, możliwości techniczne dla oddania swych artystycznych koncepcji. Należy też zwrócić uwagę na blisko sto lat różnicy w rozwoju techniki i zmiany stylu w sztuce pomiędzy okresem twórczości Bruegela i Rembrandta.
Na wystawie poświęconej Bruegelowi Starszemu – obok Polowania na dzikie króliki – będzie można zobaczyć ponad 30 rycin według jego rysunków, wykonanych przez antwerpskich rytowników, z którymi współpracował. Dzieła o zróżnicowanej tematyce ukazują nowatorskie rozwiązania w zakresie pejzażu, inne – utrzymane w konwencji alegorii – są uniwersalną przypowieścią o świecie, sceny rodzajowe zaś wprowadzają widza we współczesne artyście realia (kiermasz, odpust, codzienne życie wsi). Dowcip, znakomite obserwacje, umiejętności techniczne powodowały, że był i jest Bruegel jednym z ulubieńców zarówno koneserów sztuki, jak i szerokiej publiczności. Wśród prezentowanych prac znalazły się m.in. Polowanie na dzikie króliki, Przypowieść o Dobrym Pasterzu, Przypowieść o Pannach Mądrych i Głupich, Zmartwychwstanie, Sąd Ostateczny, Alchemik, Kiermasz św. Jerzego oraz prace z cyklów Siedem cnót oraz Wielkie pejzaże. Wybór został poszerzony o niewielką prezentację źródeł inspiracji, jakimi były prace Hieronima Boscha oraz przykładowe ryciny powstałe według rysunków Bruegela, lecz nieco później, już po jego śmierci. W tej grupie znajduje się dzieło wyjątkowe: jedyny zachowany egzemplarz cyklu Małe pejzaże, dokumentujący pierwotny układ kompozycji.
Kurator: Joanna A. Tomicka
Ilustracja: Johannes i Lucas Doetecum wg Pietera Bruegla Starszego, Krajobraz alpejski, akwaforta, Gr.Ob.Nid.3291 MNW
Mecenasi Muzeum:
Partnerzy Muzeum:
Partner aranżacyjny:
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego