Muzeum Narodowe w Warszawie zaprasza na Pokaz Wielkanocny, w którego ramach zaprezentowane zostaną cztery dzieła o tematyce paschalnej, na co dzień przechowywane w magazynach muzealnych.

 

Pokaz otwiera pełne tajemniczej siły dzieło „Ołtarz milczenia” Jerzego Beresia z 1977 roku. To jeden z licznych przykładów fascynacji tego rzeźbiarza i performera średniowiecznymi nastawami ołtarzowymi. Tworząc swoje monumentalne, wykonane z surowego drewna, sznurów konopnych i zgrzebnego płótna kreacje, Bereś powoływał do życia rytualne obiekty przestrzenne, będące artystycznymi manifestacjami o charakterze głęboko symbolicznych ceremonii.

 

Prezentujemy również fascynujący swymi treściami ideowymi mały tryptyk z około 1520 roku, przedstawiający sceny „Zejścia do Otchłani”, „Zmartwychwstania Chrystusa” i „Ukazania się Chrystusa Matce Boskiej”. W centralnej scenie zmartwychwstały Chrystus został ukazany we wspaniałym płaszczu ozdobionym gwiazdami.

 

Czas oczekiwania na Wielkanoc to także liturgiczne przypomnienie cudu na Górze Tabor – Przemienienia Chrystusa, które ma miejsce w drugą niedzielę Wielkiego Postu. Wydarzenie to należy do tych tematów religijnych, które trudno jest pojąć, niełatwo wyobrazić i od stuleci stanowiło wyzwanie dla artystów. Wspaniałym przykładem podjęcia tego tematu jest nastawa ołtarzowa z 1498 roku, która przez przeszło 20 lat była wypożyczona do Muzeum Okręgowego w Toruniu i ostatnio wróciła w mury Muzeum Narodowego w Warszawie na nasz pokaz.

 

W naszej wielkanocnej ekspozycji ogromną rolę odgrywa również „Zmartwychwstanie” lub „Przemienienie”, czyli projekt własnego nagrobka Augusta Zamoyskiego z 1967 roku. Kompozycja ma kształt dźwigającej się, wygiętej w łuk postaci o przygwożdżonych do ziemi rękach i nogach. Kształt wyrywającego się ku górze ciała oznacza dążenie do nieba, do doskonałości.

 

Zestawienie czterech dzieł pochodzących z epoki gotyku, renesansu i z lat 1967–1977 zdaje się tłumaczyć podwójny tytuł dzieła Zamoyskiego. Misterium Wielkanocy to jednocześnie misterium Zmartwychwstania i Przemienienia – jako ostateczny, kosmiczny rozbłysk u kresu ziemskiego czasu.