Międzynarodowa konferencja naukowaFotografia – Narracje muzealne

W dniach 14-15 października 2013 w Muzeum Narodowym w Warszawie odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa Fotografia – Narracje muzealne. Konferencja jest organizowana przez Fundację Archeologia Fotografii, we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie oraz Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zabytków w ramach debaty Czas muzeów?. Ma ona na celu przyjrzenie się miejscu fotografii w kolekcjach współczesnych instytucji muzealnych oraz przybliżenie funkcji i założeń dotyczących muzeów fotografii. Będzie to okazja do wysłuchania historii kolekcji fotograficznych oraz strategii kolekcjonerskich takich instytucji jak Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Getty Museum w Los Angeles, Art Institute of Chicago, Musée Nicéphore Niépce w Chalon-sur-Saône, Musée de l'Élysée w Lozannie, oraz Rosphoto w Sankt Petersburgu.

Fotografia jest obecna w muzeach sztuki odkąd została wynaleziona, jednak to, jak ją kolekcjonowano i  jaki miała status w zbiorach muzealnych zmieniało się na przestrzeni 170 lat w sposób burzliwy i bardzo zróżnicowany. Instytucje muzealne oraz kuratorzy odegrali istotną rolę w konstruowaniu historii fotografii i są odpowiedzialni za wciąż rozpowszechnione myślenie o niej w kategoriach medium. Jednakże zarówno gromadzenie – czyli strategia tworzenia kolekcji, jak i udostępnianie – czyli wystawy czasowe a później stałe, definiowały fotografię raz bardziej jako technikę, raz bardziej jako sztukę, innym razem jeszcze przede wszystkim jako dokument. Te odmienne statusy fotografii nadal są aktualne, ale różne muzea przyjmują odmienne metody radzenia sobie z owym pluralizmem. Bywa, że fotografie z wszystkich działów - biblioteki, ikonografii, sztuki, grafiki – zgromadzone zostają w jednym dziale fotografii i ten dział odpowiada za strategię dalszych zakupów oraz wszelkie fotograficzne projekty. Inny model to pozostawienie fotografii w jej pierwotnych miejscach w kolekcji; jeszcze inny to zniesienie podziałów na media i włączenie fotografii do ogólnej kolekcji sztuki. W kontekście planów stworzenia pierwszego w Warszawie muzeum poświęconego fotografii, jako oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie, pytania o tożsamość i znaczenie takiego miejsca dzisiaj, o strategie rozwoju kolekcji oraz generowania wiedzy, o relacje wobec przeszłości i współczesności są niezwykle istotne. Postawienie tych pytań doświadczonym kuratorom kolekcji fotograficznych w światowych muzeach i dyrektorom muzeów fotografii oraz historykom krytycznie badającym te zagadnienia może stworzyć ciekawe ramy dla warszawskiego przedsięwzięcia.
Status fotografii w kolekcjach muzealnych to jedno z zagadnień dyskutowanych na planowanej sesji; drugie to muzea fotografii – ich historia, to, jakie zakładają i realizują strategie gromadzenia, rozwoju, edukacji i kreowania historii fotografii. Pytania zadane zaproszonym prelegentom mają dotyczyć m.in. kwestii definiowania fotografii w kategoriach techniki a następnie obrazu i nierównej relacji między tymi spojrzeniami; stosunku do spuścizn i archiwów po fotografach; konserwacji i konserwacji prewencyjnej. Ważne jest także stworzenie ram metodologicznych i zastanowienie się nad konsekwencjami dla myślenia historii fotografii i dla kształtu instytucji wyłącznie jej poświęconych w czasie, kiedy podział na media został praktycznie zniesiony.

Celem sesji jest spisanie historii kolekcji, wystaw i muzeów fotografii, które w istotny sposób wpłynęły na to, jak dziś historia fotografii światowej wygląda, jak jest definiowana, jak jest kolekcjonowana, a jak wykluczana, jakie podziały w jej obrębie funkcjonują oraz uchwycenie dynamiki zmian na wymienionych obszarach, zależnych od miejsca, czasu i historii często bardzo lokalnych i zależnych od pojedynczych osób.

Uczestnicy konferencji:

• Jaroslav Anděl, (dyrektor artystyczny Centrum Sztuki Współczesnej DOX w Pradze)
• Quentin Bajac (główny kurator Działu Fotografii w Museum of Modern Art w Nowym Jorku)
• Péter Baki (dyrektor Węgierskiego Muzeum Fotografii w Kecskemét)
• Tamara Berghmans (kuratorka i badaczka z FotoMuseum w Antwerpii)
• Martijn van den Broek (kierownik Działu Kolekcji w Muzeum Holenderskim w Rotterdamie)
• Francois Cheval (główny kurator w Musée Nicéphore Niépce, Chalon-sur-Saône)
• Virginia Heckert (kuratorka Działu Fotografii w Getty Museum, Los Angeles)
• Danuta Jackiewicz (kuratorka Zbiorów Ikonograficznych i Fotograficznych w Muzeum Narodowym
  w Warszawie)
• Monika Kozień-Świca (kuratorka Kolekcji Fotografii Artystycznej w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie)
• Adam Mazur (niezależny kurator i badacz)
• Ulrich Pohlmann (kurator Kolekcji Fotograficznej w Stadtmuseum w Monachium)
• Denis Tsypkin (kurator projektów badawczych a Rosphoto, St. Petersburg)
• Matthew Witkovsky (kierownik Działu Fotografii w Art Institute of Chicago)

Pozostali uczestnicy w trakcie potwierdzania udziału.

Zakres tematyczny wystąpień:
- Muzeum fotografii i jego historia – prezentacja kilku modeli powstania muzeów fotografii
- Muzeum fotografii dziś – czy dziś muzeum fotografii ma rację bytu i jeśli tak to jak powinno wyglądać, jeśli nie to jakie są tego konsekwencje dla dawnych kolekcji
- Fotografia w ekspozycji stałej – jak były a jak są teraz budowane narracje stałych ekspozycji fotografii, jak fotografia jest włączana w stałe ekspozycje sztuki
- Narracje historyczne wystaw czasowych – analiza kilku kluczowych dla historii fotografii oraz dla strategii zakupów wystaw takich jak m.in. „Rodzina człowiecza”.
- Fotografia w kolekcji muzeum sztuki – historia oraz współczesne perspektywy i strategie kolekcjonowania fotografii
- Fotografia jako przedmiot obrotu prawnego - prawo autorskie, udostępnianie zbiorów, ewidencja, digitalizacja etc.; także fotografowanie w muzeach: prawo publiczności a obowiązek ochrony dziedzictwa

Tematy paneli są określone wstępnie, nadesłane teksty i rozmowy z uczestnikami mogą zmodyfikować wstępne założenia.

Pozostałe wydarzenia miesiąca