XVI Festiwal Nauki – Dawne funkcje dawnego malarstwa
XVI Festiwal Nauki
21–30 września 2012
Muzeum Narodowe w Warszawie
Klub młodzieżowy
Wykład, sala kinowa MNW (wstęp wolny)
26 września (środa)
godz. 15.30
Dawne funkcje dawnego malarstwa – prof. dr hab. Antoni Ziemba
Wykład prezentuje dawne obrazy w ich pierwotnych funkcjach. Funkcję uobecnienia i uosobienia bóstwa, świętości, sacrum realizowały obrazy ołtarzowe o przeznaczeniu kultowym, towarzyszące liturgii, oraz obrazy dewocyjne, służące osobistej modlitwie, medytacji i kontemplacji religijnej. Funkcja dydaktycznej, pouczającej historii świętej była przypisana religijnym przedstawieniom narracyjnym, podczas gdy świeckie storie („historie” antyczne, mitologiczne, alegoryczne itp.) o erudycyjnych treściach literackich towarzyszyły humanistycznej kulturze dworskiej i patrycjuszowsko-mieszczańskiej. Często obrazy te przekształcały się w obrazy gabinetowe, tworzone dla koneserów, amatorów sztuki i kolekcjonerów. Konesersko-kolekcjonerski charakter miały także przedstawienia pejzażu, zwierząt, martwych natur, scen rodzajowych. W wielkoformatowym wydaniu służyły do dekoracji rezydencji. Reprezentacyjne portrety oficjalne były oznaką wysokiego statusu i władzy, zaś intymno-prywatne miały na celu upamiętnienie osoby, podkreślając zarazem jej pozycję w społeczeństwie.