WTAJEMNICZENI. KINO LETNIE / Klauni
godz. 20.00
pokaz plenerowy w ramach letniego przeglądu filmów
słowo wstępu – Magdalena Felis
Klauni, reż. Federico Fellini, 1970
Jeśli wierzyć Felliniemu, powymierały dynastie klaunów, a dawne wielkie budynki cyrkowe, należące do pejzażu europejskich miast, stoją pozamykane. Na dobrą sprawę, to właśnie kino Felliniego stało się schronieniem klauna. Telewizyjny pseudodokument „Klauni” jest manifestacją takiego stosunku do świata, gdzie głupstwo, niestosowność, naiwność okazuje się ratunkiem. Obraz świata widzianego na opak niesie jakiś zbawczy sens.
1h 32 min / wstęp wolny / Dziedziniec Lorentza MNW
Fellini miał niezwykłą zdolność ukazywania rzeczywistości z zaskoczenia, widzianą jakby pierwszy raz. Czy nie takim rozbrojeniem tragizmu są wielkie finały jego filmów: uśmiech przez łzy w „Nocach Cabirii”? Korowód z „Osiem i pół”? Wesele Gradiski w „Amarcordzie”? Pokaz mody kościelnej w „Rzymie”? Krzyk wujaszka „ja chcę kobiety!”, którego sprowadza z drzewa na ziemię maleńka zakonnica w „Amarcordzie”? Anita Ekberg w fontannie di Trevi? Ekipa Felliniego, włącznie z nim samym, przypomina grupę klaunów. Wielcy artyści cyrku odgrywają przed kamerą Felliniego swoją starość – jest to zarazem wzruszające i śmieszne, ponieważ w ich starczej mimice rozpoznajemy dawny kunszt i widzimy, jaką charakteryzację narzucił im czas. Karnawałowy pogrzeb błazna rozegrany jest z cyrkową przesadą, aby w ostatniej arii na trąbkę, przypominającej „La stradę”, osiągnąć najczystszy ton.
WTAJEMNICZENI. KINO LETNIE
Bohaterami wyselekcjonowanych w ramach przeglądu przez Tadeusza Sobolewskiego ośmiu arcydzieł kina są artyści. Bo kim, jeśli nie artystą, opowiadaczem fabuł, jest Naczelnik Cyganów z „Rękopisu…”? Artystką jest Paryżanka Babette, niegdyś szefowa najwykwintniejszej restauracji, która przekona purytanów z duńskiej wioski, iż jej dania też mogą być rodzajem modlitwy.
Bohaterami filmów, które będzie można obejrzeć na Dziedzińcu Lorentza w czasie ośmiu letnich wieczorów są klauni, malarze, fotografik, wreszcie sami filmowcy. Wszyscy oni, każdy na swój sposób, usiłują sforsować granicę między rzeczywistością a sztuką. To, co było w życiu chaosem, nabiera kształtu i sensu tylko dlatego, że zostało opowiedziane, pokazane.
Tytułowe Wtajemniczenie, do którego prowadzi nas sztuka, polegałoby na uchwyceniu tej niezwykłej chwili, w której życie i sztuka zamieniają się miejscami. Wchodzimy wtedy jakby do wnętrza fikcji, oglądamy naraz sztukę od strony życia i życie od strony sztuki.
Proponowane przez nas filmy przerzucają pomost między autorem a odbiorcą, a nas – widzów, włączają do gry.
Zapraszamy do zapoznania się z pełnym programem projekcji w ramach cyklu