KINO LETNIE W MNW / WNĘTRZA | INTERIORS | ІНТЕР'ЄРИ / Skarby Krymu
godz. 21.30
seans filmowy z cyklu WNĘTRZA
Skarby Krymu [The Treasures of Crimea]
reż. Oeke Hoogendijk, Niderlandy 2021, 84’
W 2014 roku muzeum w Amsterdamie urządziło wystawę pereł krymskiej archeologii. Rosja dokonała wtedy aneksji tego regionu. Pojawiło się pytanie, komu należy zwrócić dzieła sztuki
Muzeom na Krymie, które były tak uprzejme, że je wypożyczyły? Czy może Ukrainie, do której Krym należał przed aneksją? Co powinien zrobić dyrektor amsterdamskiego muzeum – Wim Hupperetz? Film próbuje nadać ludzki wymiar tej skomplikowanej sprawie, starając się odnaleźć drogę wyjścia z zawiłej batalii. Mieszają się tu polityczne, emocjonalne, osobiste, kulturowe i historyczne interesy, a zaniepokojeni dyrektorzy muzeów żyją w zawieszeniu, bo mają duże luki w swoich zbiorach.
„Kiedy patrzysz w głąb ludzi, widzisz krajobrazy, gdy spojrzysz w głąb mnie, ujrzysz plaże” – te słowa wypowiada w swoim ostatnim filmie „Plaże Agnès” reżyserka Agnès Varda. Obraz otworzy tegoroczne kino letnie w muzealnym ogrodzie na Dziedzińcu Lorentza. Program cyklu filmowego „Wnętrza” prezentowanego tego lata w Muzeum Narodowym w Warszawie stworzyliśmy, by zachęcić widzów do odkrywania nowych możliwości doświadczania rzeczywistości, a także do wsłuchania się w historie naszych sąsiadów zza wschodniej granicy, w dobie toczącej się wojny.
Bohaterów i bohaterki filmów z cyklu „Wnętrza” łączy umiejętność uważnej obserwacji otaczającej rzeczywistości, z której rodzi się potrzeba poszukiwania nowych sposobów doświadczania codzienności. Nawigują ich w tym zmysły i ciekawość, emocje i osobiste przeżycia, a także polityka i kultura. Pragnienie to było bliskie patronce naszego cyklu, która o swojej odysei opowiada w autobiograficznym filmie „Plaże Agnès”. Podobne motywacje możemy obserwować w „Stokrotkach” Very Chytilovej – zabawnym surrealistycznym dziele czechosłowackiej nowej fali, którego bohaterki szukają przygód redefiniując normy i tworząc sztukę z przedmiotów życia codziennego. W wysmakowanych kadrach filmu „Jestem miłością” odtwórczyni głównej roli, Tilda Swinton, porzuca mieszczańskie życie na rzecz realizowania swych zmysłowych potrzeb. W zjawiskowej wizualnie ekranizacji powieści Virginii Woolf „Orlando” w reżyserii Sally Potter, ta sama aktorka wciela się w postać przemierzającą wieki w poszukiwaniu swojej prawdziwej tożsamości. Normy społeczne na nowo definiują bohaterowie romantycznego „Pokoju z widokiem” Jamesa Ivory’ego – filmu, którego akcja rozgrywa się podczas wakacji w słonecznej Florencji na początku XX wieku.
W obliczu toczącej się wojny szczególnego znaczenia nabiera głos osób z Ukrainy – ich osobistych doświadczeń, kultury i historii. W nostalgicznym dokumencie „Odessa… Odessa!” z 2002 roku Michale Boganim portretuje społeczność tych, którzy byli zmuszeni do emigracji wiele lat temu. Młodych mieszkańców Ukrainy poznamy oglądając powstały w ubiegłym roku, pełen życia film „Przystanek – Ziemia”, debiut reżyserki Kateryny Gornostai. Silny związek pomiędzy tym, co ma znaczenie historyczne, a tym co społeczne, kulturowe i emocjonalne ukazuje dokument „Skarby Krymu” w reżyserii Oeke Hoogendijk. Śledzimy w nim losy zbiorów wypożyczonych przez ukraińskie muzea na wystawę w Amsterdamie w obliczu zbrojnej aneksji Krymu dokonanej w 2014 roku przez Rosję.Komentarzem do aktualnej sytuacji jest także oniryczny film „Piękna praca” Claire Denis, zdobywczyni Grand Prix na tegorocznym festiwalu w Cannes. Obraz ten, przez pryzmat losów sierżantów Ligi Cudzoziemskiej w Djibouti, w medytacyjny sposób porusza tematy władzy, kolonializmu, pożądania i męskiego honoru. Afrykańskie widoki nie stanowią jedynie tła - bohaterowie i otaczające ich krajobrazy stanowią nierozerwalną całość.
___
Kuratorka cyklu: Julia Łuczywo